Film önerim - Tımarhanede 10 Gün Abd Yapımı 2015 İmdb 7.8

Tımarhanede 10 Gün Fragman

Kendi Yorumum:

Yaşanmış olaydan alınmış

Dünyanın ilk araştırmacı gazetecisi Nellie Bly

Araştırma yapmak için deli rolüne girip,

Tımarhanedeki 10 günü anlatan, Güzel bir Film

Film Konusu :

1887 senesinde , 

Joseph Pulitzer amaçlı personel 23 yaşlarındaki haber muhabiri Nellie Bly, Blackwell Adası’nda yer alan mantık hastanesi hakkında haber yapmak üzere saklı göreve gider. 

Burada kaldığı 10 gün süresince , hastalar üzerinde uygulanan suistimale, eziyetlere ve üstelik cinayetlere şahitlik edecektir.

Nellie Bly Hakkında;

Gerçek adı Elizabeth Jane Cochran olan Nellie Bly 1864′te Pittsburgh, ABD’de doğdu. Soyadını daha sonra Cochrane olarak değiştirdi.

1880′de Pittsburgh Dispatch gazetesinde “Kadınlar Ne İşe Yarar” (Orj. What Girls Are Good For) isimli son derece kadın düşmanı ve cinsiyetçi bir makale gördü. Lonely Orphan Girl (Yalnız Yetim Kız) rumuzuyla gazeteye bir cevap yazdı. Gazetenin editörü yazısından çok etkilendi ve gazetede yayınladığı bir ilan ile kendisini tanıtmasını istediler. Cochrane kendisini tanıtmaya gittiğinde gazete için bir yazı yazması istendi. Cochrane bu sefer yine aynı rumuzu kullanarak “Kız Bulmacası” (Orj. The Girl Puzzle) isimli yazısını yazdı. Bu yazıdan da çok etkilenen editör George Madden ona bu sefer gazetede tam zamanlı bir iş teklif etti. O dönem kadın gazeteciler sıklıkla rumuz kullandığı için editör ile birlikte bir şarkıdan esinlenerek Nellie Bly ismini seçtiler.

Bly yazılarında sıkça çalışan kadınların hayatlarına değindi, fabrikalarda çalışan kadınlar hakkında araştırmalar yaptı ve makaleler yazdı. Ancak “kadın sayfalarında” moda, bahçecilik gibi şeyler yazması konusunda baskı görüyordu. O dönemki kadın gazeteciler çoğunlukla bu rolü üstleniyordu. Bu durumdan hoşnut olmayan Nellie Meksiya’ya gitti ve gazetenin dış haberler kısmı için yazılar yazdı. Henüz 21 yaşındayken 6 ay Meksika’da kaldı ve Meksika halkının kültür ve gelenekleri üzerine makaleler yazdı. Bu sürede yazdıkları daha sonra “Meksika’da 6 Ay” (Orj. Six Months In Mexico) ismiyle bir kitap olarak yayınlanacaktı. Bir yazısında, dönemin hükümetini ve Porfirio Diaz’n diktasını eleştiren gazetecilerin hapse atılmasını protesto etti. Bunun üzerine tutuklanma tehdit edildi ve ülkeden gitmek zorunda kaldı. ABD’ye döndüğünde Diaz’ın medyayı kontrol eden bir tiran olduğunu yazdı.

Tımarhanede 10 Gün

Kendisinden tekrar sanat ve tiyatro yazıları istenmeye başlandığı için Pittsburgh Dispatch’ten ayrılan Nellie 4 ay sonra Pulitzer’in gazetesi New York World’de çalışmaya başladı. Görevi, akıl hastası taklidi yaparak Blackwell’s Island’daki kadın akıl hastanesini araştırmaktı.

Bir gece ayna karşısında taklitlerini çalıştıktan sonra bir misafirhaneye gitti.Oradakilere yatağa yatmak istemediğini çünkü yatakların ona delice geldiğini ve onlardan korktuğunu söyledi. Sonunda “deli” olduğuna karar verip polis çağırdılar ve mahkemede hakim karşısına çıktı. Amnezi, yani hafıza kaybı taklidi yaptı, hakim ise uyuşturucu kullandığı sonucuna vardı. Kendisini inceleyen doktorlar “kesinlikle delirmiş” ve “umutsuz vaka” olduğunu söyleyerek Nellie’yi akıl hastanesine gönderdi. Bu arada gazeteler bu “güzel deli kız”ın kim olduğu üzerine bir sürü makale yayınladı.

Bly burada koşulları birinci elden gözlemledi. Yemeğin çoğu zaman bozu ve yenilemez, suyun ise içmek için çok pis olduğunu gördü. Tehlikeli hastalar iple birbirlerine bağlanıyordu. Hastalar bütün gün buz gibi odalarda hiçbir şey yapmadan oturtuluyordu. Yemek yedikleri yerde her yerde çöp vardı ve bütün hastanede fareler geziyordu. Buz gibi banyo suyu başlarından aşağıya kovalarla dökülüyordu. Hemşireler sürekli hastalara çenelerini kapatmalarını söylüyor, susmayanları dövüyorlardı. Konuştuğu hastaların bazılarının da kendisi kadar “aklı başında” olduğunu düşünen Nellie;

 “İşkencenin hastaları iyileştirmesini mi bekliyorlar? Aksine, buradaki uzman doktorlar benim gibi aklı başında bir kadını bile alıp sürekli susturup, sabah 6’dan akşam 8′e sert banklarda konuşmasına ve hareket etmesine bile izin vermeden boş boş oturtup, dışarıdaki dünya hakkında en ufak fikir sahip olmadan, eline bir kitap bile vermeden, yenilemez yemekler ve sert muamele ile 2 ayda delirtebilirler.”

diye yazdı. 10 gün sonra gazetenin müdahalesiyle hastaneden ayrıldı ve raporunu “Tımarhanede 10 Gün” adıyla kitap olarak yayınladı. Hastaneye soruşturma açıldı ve Bly’ın incelemede yardımcı olması istendi. Şartların iyileştirilmesi için kuruma bütçe verildi, sık sık denetlenmesine ve “gerçekten deli” hastaları almaları için muayeneleri çok daha dikkatli yapmalarına karar verildi.

Sosyal bilimlerde araştırma yapmanın ilk kurallarından biridir, eğer bir grup izlendiğini biliyorsa normalde davrandığından farklı davranır. Mesela bir iş yerinde denetim varsa her şey çok düzenli ve kurallara uygun yapılır. Nellie Bly o akıl hastanesine gazeteci sıfatıyla gidebilir, sorular sorabilirdi. Ancak asla gerçek yanıtları alamazdı, işkence çektirilen kadınlar göremezdi. Bu yüzden böyle cesur bir adım atmayı seçti ve araştırmacı gazetecilikte yeni bir çağ açtı.

72 Günde Devr-i Alem

Jules Verne’in meşhur kitabı 80 Günde Devr-i Alem’i herkes biliyordur. Kitap, Londralı Phlieas Fogg ile Fransız Passepartout’nun 80 günde dünya turu yapma çabasını anlatır. 1888′de Nellie bu öyküyü gerçeğe dönüştürmeye ve 40,071 kmlik yolculuğu yapmaya karar verdi. Gazetenin de onayıyla 14 Kadım 1889′da yanına giydiği elbiseyi, paltosunu, iç çamaşırları ve bazı hijyen malzemelerini alarak yola çıktı. Bütün parası ise boynuna astığı bir torbadaydı.

Bu arada Cosmopolitan da başka bir kadın gazeteciyi 80 günden kısa sürede dünya turunu tamamlamak üzere yola çıkardı, Nellie’nin gazetesi ise varışını tahmin edebilene ödül vermeyi vaad etti.

Buharlı gemileri ve tren yollarını kullanan Bly İngiltere, Fransa (ki burada Jules Verne ile tanıştı), Brindisi, Suez kanalı, Seylan, Penang ve Singapur, Hon Kong ve Japonya’dan geçti. Yolculuğu esnasında Çin’e uğradı ve Singapur’dan bir maymun aldı. Tren yollarındaki aksamalar ve Pasifik’teki kötü hava koşullarına bağlı olarak programının 2 gün gerisinde kalan Bly, Pulitzer’in gönderdiği özel tren ile yolculuğunu 25 Ocak 1890′da tamamladı. Neredesye bütün yolu tek başına giden Bly 72 günde tamamladı.

1895′te  Robert Seaman ile evlenerek onun şirketi Iron Clad Manufacturing’in başına geçti ve hayatının devamında çeşitli icatlar yaparak ve patentlerini alarak devam etti. Fabrikanın içine işçiler için spor salonu, kütüphane ve dinlenme alanları yaptırdı. 1922′de ise 57 yaşındayken zatüreden hayatını kaybetti.

Nelli kadınların henüz oy bile veremediği bir zamanda “erkeklere ait” bir işi yaptı, maceraları, cesareti ve yazıları ile birçok kadının ilham kaynağı oldu. İşçilerin, yoksulların, göçmenlerin, kadınların… sesini duyuramayan kim varsa onun sesi oldu. Suffragette hareketini destekledi.