Sağ Kalma Ön Yargısı (Survivorship Bias) _ II. Dünya Savaşı’nın Seyrini Değiştiren Matematikçi _ Abraham Wald

Acaba diyorum ;

.

Hani Başarılı İnsanların Sahneye Çıkıp 

.

"Başarısızlıklarını mı Anlatmalılar ?" diye düşünüyorum.

.

Belki de, başarı fenomenlerinin verdiği tavsiyelere uymak yapabileceğiniz en büyük hatalardan biri olabilir mi?

.

Zafer yollarında çok fazla insan, çok fazla değişken ve olasılık var. 

.

Başka insanların yollarını kovalayıp kaybolmaktansa 

.

Acaba kendi yolunuzu çizip kendi hikayemizi yaşamalıyız ?

Bunu niye düşümdüm derseniz Aşağıdaki "Sağ Kalma Ön Yargısı" okuyunca kafamda bu düşünce gelişti.

Tarık Başçıl _ 14 Eylül 2021

Tarihteki en popüler Sağ Kalma Ön Yargısı örneklerinden biri İkinci Dünya Savaşı‘na dayanıyor. 

II. Dünya Savaşı sırasında, ülkeler savaşta başarılı olabilmek için pek çok matematiksel ve stratejik problemle başa çıkmak zorunda kaldı. 

En zorlu görevlerden biri, uçakların düşman ateşi karşısında daha dayanıklı hale getirilmesiydi. 

İngiliz ordusu uçaklarının düşürülme oranını azaltmak için bazı bölgelerine zırh kaplaması yapmaya çalışıyor. 

Uçağın ağırlığı ve malzeme yetersizliğinden dolayı da uçakların bütün bölgelerini kaplamaları mümkün olmuyor. 

Öncelikle hayatta kalıp geri dönen uçaklardaki mermi deliklerini inceleyerek en çok mermi alan bölgeleri zırh ile kaplıyorlar. 

Fakat bu yöntemin geri dönen uçak sayısını çoğaltmadığını fark ediyorlar.

İstatistikçiler uçakları korumanın en iyi yolunu bulmak konusunda zorluk çekerken, Macar matematikçi Abraham Wald, başlangıçta diğerlerinin katılmadığı dahice bir fikre sahipti.

Bir grup istatistikçiden, uçakların düşman ateşinden aldıkları hasarı en aza indirgemek için uçağın hangi bölümlerinin zırhlanması gerektiğine dair bir değerlendirme istendi. 

Bunun üzerine, uçakların en çok hasar aldığı noktaları (kanatlar ve gövde) gösteren bir şema hazırlandı. 

Wald ise, planlanan şemanın tam aksini yapmaları gerektiğini düşünüyordu.

Ona göre, şemada görülen 

Hasarsız alanlar, aslında uçağın geri dönebilmesini sağlıyordu.

Abraham Wald’ın bulduğu Survivorship Bias olarak bildiğimiz bir tür mantık hatasıydı. 

Hasarlı bir şekilde geri dönen uçaklar, mermi delikleri içinde olsa dahi, tehlikede değillerdi. 

Böylece Wald, tüm ilgisini uçakların mermi delikleri olmayan kısımlarına yoğunlaştırdı. 

Çünkü, Abraham Wald’a göre, ölümcül olan kısım buralardı. 

Zira, bu kısımlardan hasar alan uçaklar geri dahi dönememişlerdi.

Geri dönemeyen uçakların çok büyük bir kısmı aslında 

"Motor, Uçuş Kabininden ve Kuyruk bölümlerinden" isabet almıştı.

Ama geri dönmedikleri için, Uçaklar da düşman bölgelerinde kaldığı için bunu bilme imkanları yoktu.

Walt, bu uçakları göremeden, geri dönen uçakların aldığı kurşunlara bakarak fikir yürüttü.

Dedi ki, dönen uçaklarda kabin, kuyruk ve motorlarda isabetler yok

Demek ki, dönmeyenler, oradan isabet almış olması lazım ki geri dönmediler

 

Dolayısıyla uçakların iyileştirilmesi gereken bölgeleri bu kısımlar olmalıydı.

Raporunu bu şekilde hazırlayarak İngilizlere;

Mermi isabet eden bölgeler yerine

.

isabet almamış kısımlara ekstra zırh koyulması gerektiği söyledi

II. Dünya Savaşı’nın kaderini değiştiren Abraham Wald

1950 yılında eşiyle birlikte gittiği Hindistan gezisinde, bir uçak kazası sonucu hayatını kaybetti.