Sarımsak Yiyenleri Rahipler Tapınaklara Girmesi Yasaklamış ve Samırsak İlaç mı? Yemek mi?

Sarımsak (Allium sativum) ya da sarımısak

Amaryllidaceae familyasına dahil olan Allium cinsinden

soğanlı bir bitki türüdür. 

Yakın akrabaları arasında

Soğan, arpacık soğanı, pırasa, Frenk soğanı ve Çin soğanı bulunur.

Türkçede yer alan sarımsak kelimesinin nihai kökeni tartışmalıdır. 

Bir Türk dilinde yazılı olarak bahsi geçtiği ilk kaynak Kâşgarlı Mahmud'un 

11. yüzyıla tarihlenen Dîvânu Lugâti't-Türk eseridir ve 

"sarmusak" olarak kaydedilmiştir.

Sarımsağın gıda, çeşni ve medikal amaçlı

Yaklaşık 5 bin yıldan beri kullanıldığı tahmin edilmektedir.

Literatürde, sarımsağa ait en eski yazılı bilgiler 

Sümerlerin M.Ö. 2600-2100 yılları arasına ait tabletlerine dayanmaktadır.

Antik Mezopotamya uygarlıklarının sofralarında ve ilaç yapımında sarımsağa rastlanıyor. 

Babil'in saray bahçelerinde yetiştirilirmiş. 

MÖ 1700'lerden kalma yemek tarifleri içeren 

Akadça bir kil tabletten soğan ve pırasa ile birlikte et yahnilerini tatlandırmakta sarımsağa da yer verildiğini öğreniyoruz.

Mısırlılara gelince.. 

Sarımsak onların da yaşamlarında çok önemli bir yer tutarmış.

Tutankhamon ve başka birkaç önemli kişinin mezarlarında

Bütün sarımsak başları ve kilden sarımsak bibloları bulunmuş. 

"Harris Papirüsü"nden

III. Ramses'in tapınaklara çok miktarda sarımsak dağıttığını öğreniyoruz. 

Ama

Rahipler haklı olarak insanların sarımsak yiyip tapınağa gelmelerini yasaklamışlar.

Zaten bütün dinlerde sarımsak yiyen kitleleri tapınaklardan uzak tutmak için büyük bir çaba var.

Hindistan'da Brahmanların sarımsaktan açıkça nefret etmelerinden tutun da

Müslümanlarda sarımsak yiyenin camiye girmemesi gerektiği yönündeki hadislere kadar

Yalnızca

Eski Mısır'dan çıkışları sırasında aç kalan Yahudi kavmi

Eski yurtlarındaki soğan-sarımsaklı yemekleri çok özlemişler. 

Sarımsak aşklarını yeni yurtlarında da devam ettirmişler tabii.

Tevrat

Sarımsağın açlığı yatıştırdığını

Bedeni ısıttığını

Yüzü parlattığını

Parazitleri öldürdüğünü söyler.

Dahası

Kıskançlığı yok edip

Aşkı beslermiş.

Bu nedenle Cuma akşamları

Eşler için sarımsağın afrodizyak özelliklerinden yararlanma izni çıkmış.

Kutsal Kitap Tevrat ta yazıyor bunlar.

Antik Romalı yazar ve filozof Pliny
I. yüzyıldaki yazısında 
Eski Mısırlıların soğan ve sarımsağa

Tanrısallık atfettiklerini

Üzerlerine yemin ettiklerini yazmış

Soğan Sarımsak Çarpsın ki

Ben Yapamadım Babacığım

Gize Piramidi'ni yaptıran Firavun Keops'un (IV. Hanedan) inşaat sırasında işçilere bol miktarda yedirdiği

Sarımsak, dünya geneline yayılmış

Neredeyse bütün ülkelerin mutfağında kullanılan ve bilinen bir bitkidir.

Sarımsağın Çin'e ulaşması Hint Tıbbı vasıtası ile gerçekleştiği

M.Ö. I. ve II. yüzyıllarda Çinlilerin sarımsağı antiseptik özelliği nedeni ile
Bilhassa kolera, veba ve salgın gibi hastalıklara karşı kullanılmıştır

Mısırlıların ise ölümcül hastalıklarla mücadelede kullandığı bilgisi yer almaktadır.

Sarımsağın Mısır'dan Filistin'e
Oradan da Anadolu'ya geldiği
İlk defa Haçlı Seferleri sırasında Fransa'ya götürülmesi ile
Tüm Avrupa'ya yayıldığına ilişkin bilgiler paylaşılmaktadır.

Baharat olma özelliğinden ziyade tıbbi öneminden dolayı
Eski çağlardaki kültürler arasında sarımsak bitkisinin hareketinin
Yaygın kullanımının ardında yatan sebeplerden biri olduğu söylenebilir.

Osmanlı tarihine bakıldığında ise sarımsağın tedavi edici yönüyle kullanıldığına ilişkin bilgilere rastlamak mümkündür.

Evliya Çelebi seyahatnamesinde sarımsaktan söz etmektedir.
Örneğin
Padişah IV. Mehmet'in hekimbaşı olan Nasrullah oğlu Salih, XVII. yüzyılın ikinci yarısında yazmış olduğu bir eserinde

Sarımsağın özellikle kış aylarında gül suyu ile birlikte alınması durumunda bağırsak parazitleri
Yılan ve akrep sokması, ishal, köpek ısırması gibi rahatsızlıklara iyi geldiğini belirtmektedir.

İnanılmaz derecede besleyici olan sarımsağın bir dişi şunları içerir;
Manganez: Günlük İhtiyacın %2'si
B6 Vitamini: Günlük İhtiyacın %2'si
C Vitamini: Günlük İhtiyacın %1'i
Selenyum: Günlük İhtiyacın %1'i
Lif: 0.06 gram

Yeterli miktarda

Kalsiyum

Bakır

Potasyum

Fosfor

Demir

B1 vitamini içerir. 

Ayrıca az miktarda çeşitli diğer besinleri içeri

Sarımsak, en eski 'performans arttırıcı' maddelerden biri. 

Geleneksel olarak eski kültürlerde yorgunluğu azaltmak

İşçilerin çalışma kapasitesini artırmak için kullanılmıştır.

NiyeTaşköprü sarımsağı;
Bölgenin sarımsağının kokusunun keskin olması,

Diğer sarımsaklara göre biraz daha acı olması

İçerisindeki selenyum miktarının fazlalığı nedeniyle tıbbi açıdan da diğer sarımsaklara göre oldukça önde olan bir üründür. 

Taşköprü sarımsağı

Normal depolama şartlarında hasadın başladığı temmuz ayından sonra

Sekiz dokuz ay dayanabilmektedir. 

Bu açıdan sarımsağın mamul ve yarı mamul olarak işlenip ürüne katma değer kazandırılması sebep olmaktadır

Sarımsağın başka faydaları:

Prof. Dr. Turhan Baytop, Türkiye'de Bitkiler ile Tedavi adlı kitabında

Sarımsağın Anadolu'da kurt düşürücü, yara iyileştirici, tansiyon düşürücü, saçkıranı tedavi edici gibi amaçlarla kullanıldığına yer vermiştir. 

100 gram parçalanmış sarımsak

200 gram su

200 gram şekerin karıştırılarak bir müddet bekletilip süzülmesiyle elde edilen şuruptan günde 2-3 çorba kaşığı içildiğinde kurt düşürücü etkisinin olduğundan bahsetmektedir.

Saçkıran tedavisi için ise bir miktar sarımsak havanda ezilir

Ezilen sarımsaklar sıkılarak özütü alınır

Bu özütün 1 gramı 10 gram su ile sulandırılır

Bu karışım içine, ekstrenin bozulmasını önlemek için

10 damla kadar alkol konulur. 

Bu karışım saçkıran görülen bölgelere sürülmektedir. 

Bu tarifler

Anadolu'da halk arasında hala kullanılmaktadır 

Konumuz açısından önemli olduğu için, sarımsağın deriye direkt olarak uygulanmasının bu yöntemler arasında yer almadığını da vurgulamakta fayda var