Türk Sinemasının İlkleri

1. Film gösteriminin yapıldığı ilk yer Yıldız Sarayı’dır (1896)

Padişah ve ailesi için özel bir gösterim yapılmıştır.

2. Sürekli film gösterilen ilk salon Beyoğlu’ndaki Cinema Pathe’dir (Osmanlı tebaasından bir Alman Yahudisi olan Sigmund Weinberg tarafından 1908’de açılmıştır)

3. İlk Türk filmi olarak kabul edilen film, Fuat Uzkınay’ın 1914’te çektiği Ayastefanos’taki Rus Abidesinin Yıkılışı isimli filmdir

Film maalesef günümüze ulaşamamıştır. 

İlk film olma meselesi de biraz tartışmalıdır. 

Zira, Osmanlı tebaasından ilk filmi Manaki kardeşler 1905 yılında çekmiştir. 

Ama Türk olmadıkları için;

İlk film konusunda daha yaygın kabul Fuat Uzkınay’ın filmi olduğu yönündedir.

4. Yurt dışında çekilen ilk Türk filmi ise Koruyan Ölü ‘dür(1917)
Filmde büyük kente gelen iki kız kardeş ve onların peşlerine düşen şeytan ruhlu bir adamın öyküsü işlenmiştir.

5. Yurt dışına satılan ilk Türk filmi, iki erkeğin bir dilber için yarıştığı Binnaz (1919) isimli filmdir
Binnaz (1919 Ayrıca film çekimleri esnasında gerici grupların saldırısına uğramasıyla da ilktir.)

8. Sinemamızdaki ilk Türk kadın oyuncu Bedia Muvahhit’tir

9. İlk sesli filmimiz İstanbul Sokaklarında filmidir (1931, Muhsin Ertuğrul)
istanbul-sokaklarinda-filminden-bir-sahne
Film ayrıca İstanbul sokaklarının görülebildiği ilk filmdir. 

Bununla birlikte ilk ortak yapım olması açısından da bir ilktir (Türkiye, Mısır ve Yunanistan ortak yapımı.)

10. Türkiye Güzeli seçildikten sonra sinema oyunculuğuna geçen 

İlk güzelimiz Feriha Tevfik’tir

11. Venedik Film Festivali’nde “Onur Diploması” kazanan ilk yönetmen Leblebici Horhor Ağa (1934) filmiyle Muhsin Ertuğrul’dur
Filmin senaryosunu Muhsin Ertuğrul ile birlikte Nazım Hikmet kaleme almıştır.

12. İlk film festivalimiz “Yerli Film Yapanlar Cemiyeti” tarafından 1948 yılında düzenlendi. 

Unutulan Sır en iyi film seçildi. En iyi kadın oyuncu ödülünü Nevin Aypar, en iyi erkek oyuncu ödülünü ise Kadri Erdoğan kazandı.

13. Sinemamızda oyuncuların sigorta kapsamına girdiği ilk yapım Barbaros Hayrettin Paşa filmidir (1951)

14. Dergi yarışması sonucu sinemaya geçiş yapan ilk oyuncular; 

Ayhan Işık, Belgin Doruk ve Mahir Özerdem’dir

15. Sinemasal anlatımın ilk örneği olarak kabul edilen aynı zamanda ilk “çağdaş” 

Türk polisiyesi olan yapım Lütfi Ö. Akad’ın 1952 yılında çektiği Kanun Namına filmidir

16. Renkli çekilen ilk Türk filmi 1953 yılında Muhsin Ertuğrul tarafından çekilen Halıcı Kız filmidir

17. İlk Kurtuluş Savaşı filmimiz 1923’te Muhsin Ertuğrul’un yönettiği Ateşten Gömlek filmidir

18. Berlin Film Festivali’nde büyük ödül Altın Ayı’yı kazanan

İlk Türk filmi Metin Erksan’ın 1964’te çektiği Susuz Yaz‘dır

19. İlk korku filmimiz; Drakula İstanbul’da (1953, Mehmet Muhtar)

20. İlk masal filmimiz 1970 yılında çekilen Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler filmidir

21. Filme alınan 400’ün üzerinde senaryo yazarak Guinness Dünya Rekorlar Kitabı’na giren ilk Türk senaristi ise Safa Önal’dır

22. Cannes Film Festivali’nde büyük ödül olan Altın Palmiye’yi kazanan

İlk Türk yapımı, yönetmenliğini Yılmaz Güney ve Şerif Gören’in yaptığı Yol filmidir

23. Cannes Film Festivali’nde Jüri Büyük Ödülü’nü kazanan

İlk Türk filmi ise Nuri Bilge Ceylan Uzak isimli eseridir