Akıllı İnsanlar, Karşıdan "Hayır" ı Değil "Evet" i Almaya Çalışır

Buna Sokrates Yöntemi “Evet, Evet” denilir

Tarık Başçıl  _  26 Temmuz 2024

Not: 

Kırmızı yazılı kelime gördüğünüzde tıklar iseniz

Sizi "Vikipedi" e yönlendirir

Onun hakkında daha fazla bilgiye ulaşmış olursunuz

Sokrat dünya’nın gelmiş geçmiş en tanınmış filozoflarından biridir. 

Sokrat, tarih boyunca ancak bir avuç insanın yapabildiğini başardı

İnsan düşüncesinin yönünü tamamen değiştirdi

Şimdi ölümünden 2.400 yıl sonra birbirleriyle dalaşan kişilerin dünyasında onları etkileyebilen akıllı insanlardan biri olduğu için saygı ile anılmaktadır.

Sokrates nasıl bir yöntem kullandı?
İnsanlarla yanılgılarını mı söyledi?

Hayır, bu Sokrates’in tarzı değil

O çok akıllıydı.

Onun yöntemi bugün “Sokrates yöntemi”olarak adlandırılmaktadır ve “Evet! Evet!” yanıtı almaya dayanmaktadır.

Sokrates karşısındaki kişiye “Evet!” dedirtecek sorular yöneltirdi

Birbiri ardına olumlu yanıtlar alırdı.

Sonunda birkaç dakika önce ona karşı çıkanlar

Farkında olmadan onun düşüncelerine kucak açarlardı.

Sokrates aslında karşısındakine yeni bir şey öğretmemektedir. 

O sadece bilineni anımsatmakta ve hakikati tekrar buldurmaktadır. 

Bu bir anlamda ebelik tir. 

Zira Sokrates bunu annesinin mesleği olan ebelikle de bağdaştırmıştır.

Sokratik yöntem 3 aşamalı olarak gerçekleşmektedir. 

İlk aşamada karşıdaki kişiye sorular sorularak 

Onun neyi bilip neyi bilmediği araştırılır. 

İkinci aşama ironi(ironie) yani alaydır. 

Son olarak ise fikir doğurtulmaya (maieutique) başlanır.

İnsanlarla konuşurken

Söze farklı görüşte olduğunuz konuları tartışarak başlamayın. 

Fikir birliğinde olduğunuz noktaları vurgulayarak başlayın

Bir süre bunları vurgulamayı sürdürün.

Aynı amaç için çabaladığınızı ; 

Amaçta değil

Yöntemde farklı olduğunuzu belirtin.

Başlangıçta karşınızdaki kişinin “Evet.evet!” demesini sağlayın. 

“Hayır” yanıtı almaktan olabildiğince kaçının.

Profesör Harry Overstreet’e göre 

“Hayır” yanıtı aşılması çok zor bir handikaptır. 

Bir kez “Hayır!” dediğinizde kişiliğiniz ve onurunuz bu yanıtı değiştirmenize engeller.

Daha sonra “hayır” yanıtı vermenizin yanlış olduğunu hissetseniz bile 

O değeri gururunuzu düşünmek zorunda kalırsınız

Ağızdan çıkan söze sadık kalınmalıdır. 

Bu nedenle bir insanın sözlerine olumlu yanıt vererek başlaması çok önemlidir.

Yetenekli bir konuşmacı başlangıçta pek çok “evet” yanıtı almayı başarır. 

Bu durum psikolojik açıdan dinleyicileri olumlu yönde etkiler. 

Bunu bir bilardo topunun hareketine benzetebiliriz. 

Topun bir kez yönlendirildiği yönden sapması için belirli bir güç gerekir. 

Ters yöne gitmesini sağlamak içinse çok daha fazla güç sarf etmeye ihtiyaç vardır.

Buradaki psikolojik şema son derece açık. 

Eğer bu insan “hayır” diyorsa ve gerçekten bunu kastediyorsa

Sadece beş harflik bir kelime sarf etmekten çok daha fazlasını yapıyor demektir. 

Tüm organizma bezler, kaslar, sinirler bir karşı çıkma eyleminde işbirliği yapmaktadır.

Kısaca tüm nöromasküler sistem olumlu bir yanıtı engellemek için savunmaya geçmiş demektir.

Oysa ki bir insan “evet” dediğinde bu tür bir karşı çıkma eylemine gerek kalmaz. Organizma ileri dönüktür, durumu kabullenmiştir, dışa açıktır. 

Bu nedenle ne kadar çok “evet” yanıtı alırsak o kadar ilgi çekmiş oluruz.

Eğer herhangi bir öğrenci, bir çocuk, bir müşteri, karı ve kocadan biri “hayır!” diyecek olursa

Onların fikirlerini olumlu yönde değiştirmek için 

Hz. Süleyman aklı

Hz. Eyyüp sabrı gerekir.

Birbirine Yanıldığınızı Söyleyeceğiniz 

Zaman 

Sokrates’ı Anımsayın