Işık Ülkesi Likya _ TRMMİLİLER (Analarından Soyadını Alan Kahraman Halk)

O kadar bağlıydılar ki özgürlüklerine 

M.Ö. 545’te önüne çıkanı ezerek ilerleyen dev Pers ordusu 

Xanthos’a ulaştığında şehir halkı hiç düşünmeden

Kazanmaları imkansız da olsa savaşmaya karar verdi. 

O kadar düşkünler ki özgürlüklerine 

Tek bir Xanthoslu bile teslim olmadı 

Kadınları, çocukları, hazineleri ve köleleri kaleye doldurup, ateşe verdiler. 

Tüm savaşçılar korkunç yeminlerle bağlanarak düşmana atıldılar 

Herodot bu olayı kitabında,,ttümü savaşta öldü diye anlatır 

Savaştan önce yaylaya gitmiş olan 80 aile sayesinde varlığını sürdürür Xanthos 

Ama 500 yıl sonra 

Bu kez Roma İmparatoru Brütüs göz koyar şehirlerine 

Yiğit Likyalılar kök söktürür Roma’ya 

Fakat yetmez güçleri ve aynı ataları gibi ölümü seçerler. 

Geriye ise aşağıdaki şiir kalır bu onurlu ve yiğit insanlardan...

Ne değişti M.Ö. 545’ten bu yana insanlık tarihinde” diye sormadan edemiyor insan değil mi? 

Bizim topraklarımızda 

Anadolu’nun güney batısındaki Teke Yarımadası’nda, Antalya Körfezi’nin batısında Likya.

Bir zamanlar batısında Karia

Doğusunda Pamphylia

Kuzeydoğuda Pisidia 

Kuzeyde Phrygia ile çevrelenmiş Likya; 

Xanthos, Lymiros ve Arycandos gibi büyük nehirlerin suladığı verimli ovaları ve yaylaları olan bir halktı onlar 

Üstelik de taa o zamanlar

M.Ö. 1.yy'lın ortalarında 23 kent bir araya gelir ve Likya Birliği’ni oluşturur. 

Birliğin önemli kentleri Patara, Xanthos, Pınara, Olympos, Myra, Tlos ve Phaselis’tir. 

Kendi iç işlerinde özgür olan şehirler 

Büyüklükleri ve önemleri orantısında federal meclise 1-2 veya 3 temsilci gönderir ve dış politikada, birliği ilgilendiren kararlarda ortak hareket ederler. 

Yüzyıllar sonra Likyalılar’ın kurmuş olduğu bu federal sistem 

ABD’nin kuruluşunda da örnek alınır. 

Patara’da bulunan ve kadın başkanı da olan Likya Meclisi

Dünyanın bilinen en eski meclislerinden biridir. 

Meclisi Patara’da olan birliğin başkenti Xanthos

Dini merkeziyse Letoon’dur. 

Unutmadan Xanthos ve Letoon

1988’den bu yana UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alıyor...

M.Ö 1.yy'lın ortalarına kadar gidip de Mitolojiye bakmazsak olmaz; 

Zeus’tan hamiledir Leto ve korkar kıskanç Hera’nın öfkesinden. 

Sonunda Delos Adası’nda doğurur Apollon ve Artemis’i. 

Alır yeni doğan çocuklarını Anadolu’ya geçer. 

Kurtların kendisini götürdüğü Xanthos Nehri’nde de çocuklarını yıkar. 

O günden sonra Hellence ‘kurt’ anlamına gelen ‘iykos’tan türetilen Likya olur buraların adı...

Herodot’un aktardığına göre 

Likyalılar babalarının değil

Analarının adını alırlarmış. 

“Kimlerdensin?” diye sorulduğunda

Önce adını

Sonra da anasının adını ve soyadını söylerlermiş. 

Eğer bir kadının bir köleden çocukları varsa

Yasalar çocukları özgür sayarken

Bir erkeğin yabancı ya da köle bir kadından çocukları olursa bunları yurttaşlık haklarından yoksun bırakırlarmış...

Şiir

Evlerimizi mezar yaptık 

Mezarlarımızı ev 
Yıkıldı evlerimiz 

Yağmalandı mezarlarımız 

Dağların doruğuna çıktık
Toprağın altına girdik
Suların altında kaldık
Gelip buldular bizi

Bozdular birliğimizi  

Altüst ettiler 

Yakıp yıktılar  

Yağmaladılar bizi...

Biz ki; 

Analarımızın 

Kadınlarımızın 

Ve ölülerimizin uğruna 

Biz ki; 

Onurumuz ve özgürlüğümüz uğruna 

Toplu ölümleri yeğleyen 

Bu toprağın insanları 

Bir ateş bıraktık geride

Hiç sönmeyen ve sönmeyecek olan!

Anadolu’nun cesur 

Mağrur ve Yürekli evlatlarıydı Likyalılar 

Ya da onların kendilerini tanımladıkları isimleriyle “Trmmililer.”

Görselde sunulan rölyefler;
Likya'nın başkenti 

Arnna – Xantos ta bulunan ve M.Ö 390-380 yıllarına tarihlendirilen

Likya Kralı Arbinnas için yapılmış, perilerle donatılmış mezar

Netreidler Anıtı nın alt ve üst friz kabartmalarıdır...
Charles Fellows'un Xantos'tan alıp götürdüğü 

Belki de en güzel şey olan anıt 

British Museum da sergilenmektedir..