Pi Sayısının Kronolojik Gelişimi

Pi Sayısının Kronolojik Gelişimi
M.Ö. 2000 : Eski Mısırlılar π = (16/9)2 = 3.1605 değerini kullanıyorlar.
M.Ö. 2000 : Mezopotamyalılar Babil devrinde π = değerini kullanıyorlar.
M.Ö. 1200 : Çinliler π = 3 değerini kullanıyorlar.

M.Ö. 550 : Kutsal Kitapta (I. Krallar 7 : 23) , π = 3 anlamına geliyor.
M.Ô. 434 : Anaksagoras daireyi kare yapmaya girişir.

M.Ô. 300 : Yılları, Archimides 3 + 1/7 < π < 3 + 10/71 olduğunu buluyor. Bundan başka yaklaşık olarak π = 211875/67441 kesrini de buluyor.

M.S. 200 : Yıllarında, Batlamyos π = (377/120) = 3.14166 değerini kullanıyor.

M.S. 300 : Yılları, Çüng Hing π = 3.166 değerini kullanıyor.
M.S. 300 : Yılları, Vang Fau π = (142/45) = 3.155 değerini kullanıyor.
M.S. 300 : Yılları, Liu Hui π = (471/150) = 3.14 değerini kullanıyor.
M.S. 500 : Yılları, Zu Çung-Çi 3.1415926< π < 3.1415927 olduğunu buluyor.

M.S. 600 : Yılları Hintli Aryabhatta π = (62832/2000) = 3.1416 değerini kullanıyor.
M.S. 620 : Hintli Brahmagupta π = (m/10) değerini kullanıyor. 

Bazı kaynaklarda da Brahmagupta'nın için değerini kullandığı belirtilir.

M.S. 1200 : İtalyan Fibonacci π = 3.141818

M.S. 1436 : Semankant Türkü Giyasüddin Cemşid el Kaşi, π 'yi 14 basamağa kadar elde ediyor. 

Bu değer bugünkü kabul edilen değere göre doğrudur.


M.S. 1573 : Valentinus Otho π = (355/113) = 3.1415929 olduğunu buluyor.
M.S. 1593 : Hollanda'lı Adriaen van Rooman π'yi 15 basamağa kadar hesaplıyor.
M.S. 1596 : Hollandalı Lodolph ve Cevlen π'yi 35 basamağa kadar hesaplıyor. 

(Bu nedenle Almanya'da sayısı, Lodolph sayısı diye de bilinir.)

M.S. 1705 : Abraham Sharp π' yi 72 basamağa kadar hesaplıyor.
M.S. 1706 : John Machin π' yi 100 basamağa kadar hesaplıyor.
M.S. 1719 : Fransız De Lagny π' yi 127 basamağa kadar hesaplıyor.

M.S. 1737 : Leonard Euler'in benimsemesiyle π sembolü evrensellik kazanıyor. 

M.S. 1761 : lsviçreli Johaun Heinrich Lambert π' nin irrasyonelliğini kanıtlıyor.
M.S. 1775 : İsviçre'li matematikçi, L. Euler π' nin üstel olabileceğine işaret ediyor.

M.S. 1794 : Fransız Adrien-Marie Legendre π' nin ve 2 nin irrasyonelliğini kanıtlıyor.
M.S. 1794 : Vega π' yi 140 basamağa kadar hesaplıyor.
M.S. 1844 : Avusturyalı Schulz von Strassnigtzky π'yi 200 basamağa kadar hesaplıyor.

M.S. 1855 : Richter π' yi 500 basamağa kadar hesaplıyor.
M.S. 1874 : lngiliz W. Shanks π' yi 707 basamağa kadar hesaplıyor.
M.S. 1882 : Alman Ferdinan Lindemann π' nin üstel bir sayı olduğunu kanıtlıyor. 

M.S. 1947 : İlk bilgisayar ENİAC π' yi 2035 basamağa kadar hesaplıyor.
M.S. 1958 : F. Genuys tarafından, Chiffers I de yayınlanan makalede, 

π sayısının değeri 10.000 nci ondalık basamağa kadar hesaplanmıştır.

Pİ SAYISININ ADI NEREDEN GELİYOR?
Pi sayısı ismini, Yunanca περίμετρον yani "çevre" sözcüğünün 

İlk harfi olan π harfinden alır. 

Bu harf Latin Alfabesi'nde Pİ ile sembolize edilir.
Ayrıca pi sayısı Arşimet sabiti ve Ludolph sayısı olarak da bilinir.

Pİ SAYISININ TARİHÇESİ
Kaynaklar pi sayısı için, ilk gerçek değerin, Archimedes tarafından kullanıldığını belirtir.
Archimedes; pi sayısının değerini hesaplamak için bir yöntem vermiş ve pi değerini 3+1/7 ile 3+10/71 arasında tespit etmiştir.
Bu iki kesrin ondalık sayı karşılığı 3,142 ve 3,1408 dir. 

Bu iki değer, pi sayısının, bugünkü bilinen gerçek değerine çok yakın olan bir değerdir.

Ancak Archimedes'in gençlik yıllarında Mısır'da uzun bir süre öğrenim gördüğü bilinmekte. 

Archimedes'in sağlığında İskenderiye'de Öklid'den ders aldığı

Öklid'in de Eski Mısır ve Mezopotamya Babil yöresinde uzun yıllar dolaşan bir matematikçi olduğu, bilinen tarihi bir gerçektir.

İskenderiyeli tarihçi Herodot, metrika adlı eserinde pi sayısı için verdiği değer 3,71'dir. Bu değer, İskenderiyeli Heron'dan sonra gelen, eski Yunan ve ortaçağ matematikçileri tarafından farklı değerler kullanılmıştır.

İskenderiyeli Heron'un verdiği yaklaşık değerin de, Mezopotamya menşeli olması ve Mezopotamyalılar'dan alınma takribi bir sonucu temsil etmesi muhtemeldir.

Pi sayısı üzerinde, Babilliler'in çok eski zamanlardan beri, kullanılan yaklaşık bir bilgiye sahip oldukları anlaşılmıştır. Genel olarak pi=3 değerini kullanıyorlardı. Bazı tabletlerde pi=3,125 değeri ne de rastlanılmıştır.

Aydın Sayılı, adı geçen eserinde, "Mezopotamyalılar'da, idealleştirilmiş çemberlerle üçgenlerdeki geometrik münasebetler aracılığıyla, çözümlenen problemlerde teorikleştirilmiş ve soyutlaştırılmış bir durum mevcuttur" der.

Böyle problemlerde sonuç hesaplanırken pi sayısı için, değerinin kullanılmış olduğunu belirtir. Bu değeri; Mezopotamyalılar takribi sonuçlar için kullanmaktaydılar. Daha iyi yaklaşık sonuçlar elde etmek istedikleri zaman pi=3,125 değerini uygularlardı.

Ancak pi sayısının;
Mısırlılar'ınkinden ve Susa tabletlerinin gösterdiği değerden oldukça daha iyi bir değeri, ilkin Archimedes tarafından bulunmuştur.

Kaynaklar;
Mezopotamyalılar, yamuk alanı hesabı ile, silindir ve prizma hacim hesaplarını bildiklerini ve pi için de 3 değerini kullandıklarını belirtir.

Fakat eski Babil çağına ait olup, Susa'da bulunmuş olan tabletlerde pi için kabul edilen değerin 3,125 olduğu anlaşılmaktadır.