Türkçe Düşün, Konuş ve Yaz _ 26 Eylül Dil Bayramımız Kutlu Olsun

Bugünden Sonra 

Divanda, Dergâhta, Çargâhta

Mecliste ve Meydanda Türkçe ’den 

Başka Dil Kullanılmayacaktır

13 Mayıs 1277 Tarihinde Karamanoğlu Mehmet Bey tarafından yayınlanan fermanı

★★★★★★★★★★★★★★

Tarih Yazmak

Tarih Yapmak Kadar Mühimdir

Yazan Yapana Sadık Kalmazsa 

Değişmeyen Hakikat

İnsanlığı Şaşırtacak Bir Hâl Alır

Atatürk

★★★★★★★★★★★★★★

Yazılı belgesi 6. yüzyıldan aşağı inmeyen bir milletin
Dili hakkında 5.000 yıllık hüküm veremezsiniz
Demeleri anlamsızdır.

İstanbul’da Dolmabahçe Sarayında toplanan Birinci Türk Dil Kurultayının açılış günü olan 26 Eylül, Dil Bayramı olarak kutlanmaktadır.

Tarık Başçıl  _  26 Eylül 2024

Not: 

Kırmızı yazılı kelime gördüğünüzde tıklar iseniz

Sizi "Vikipedi" e yönlendirir

Onun hakkında daha fazla bilgiye ulaşmış olursunuz

★★★★★★★★★★★★★★

Prof.Dr.Zeynep Korkmaz (Türk Dili Öğretim Üyesi)

"Cumhuriyet döneminde Türk Dili" adlı yapıtında
I.Türk Dili Kurultayında sunulan tezlerle ilgili görüşünü şöyle kalem alır:

Tezlerin bir kısmı

Türk dilinin öteki dillere birer anadil olarak tanıma eğilim ve iddiasında olan tezlerdir.

Bu iddiaların temeli de
Türk tarih tezinin verdiği istidlale (yol göstericiliğine) dayanmaktadır.

Türk tarih tezine göre
Türkler buzul devri sonunda Orta Asya'da beliren iklim değişikleri ve kuraklık yüzünden

Asya dışına göç etmişler ve yayıldıkları yerlere kültürlerini de götürmüşlerdir. 

Irak, Anadolu, Mısır, Ege medeniyetlerinin ilk kurucuları Orta Asya'lılardır.

Şu halde buralarda kurulan kültürde Türk dilinin öncülüğünü ve izlerini aramak gerekecekti.

★★★★★★★★★★★★★★

Wilhelm von Humboldt;
Bir ulusun manevi gücünü
O gücün en yüksek açıklama aracı olan dilde araştırmak gerekir

Dilinde üstünlüğe erişememiş bir milletin kültürü de eğreti bir kültür olarak kalır der.

Bu kurultaydan sonra Çankaya artık bir dil akademisine dönüşmüştür.
Türk Tarih Kurumu Başkanı Hasan Cemil Çambel

Bir anısını şöyle yazar:
Kara tahta, gecelerinin geçtiği yemek salonuna geldi.

Atatürk Hayret ve hayranlık verici bir ilim azmi, sebatı ve sabrıyla çalışıyor ve çalıştırıyordu.

Köşke çağrıldığım bir akşam
O'nu , giriş kapısının yanındaki odada kendi kendine bilardo oynarken buldum.

Henüz misafirler gelmemişlerdi
Ben Dil Kurumunda çalışanlar arasında değildim.

Fakat O, bu sırada bütün ruhuyla hep dilde yaşadığı için, bana dile dair bazı şeyler söylemekten kendini alamazdı.

Söz gelişi
Ben: "Efendim, Büyük Fredrik, Racine'in Atalie'sini yazabilmek için Yedi Sene Muharebeleri'ni feda ederdim diyor.

Galiba siz de Türk dilinin fethini
Dumlupınar Zaferi kadar hayati görüyorsunuz", dedim.

Bilardo masasından bana döndü
Istakayı yere dayadı ve gözlerinden saçılan derin bir imanla "Bundan hiç şüphen olmasın!" dedi.

★★★★★★★★★★★★★★

Çağdaş Türkiye Cumhuriyeti’nin en önemli kültür kurumlarından biri olan Türk Dil Kurumu 12 Temmuz 1932’de kurulmuştu.

Yeni Türkiye Cumhuriyeti’nde dil ve tarih, Atatürk’ün en çok önem verdiği olgulardı. 

Önce 1931’de Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti kuruldu.
Uluslaşmanın en önemli temellerinden bir diğeri de dil idi.

Bunun bilincinde olan ulu önder Atatürk
11 Temmuz 1932 gecesi sofrasında bulunanlara “Dil işlerini düşünmek zamanı gelmiştir.

Ne dersiniz?” diye sorar.
Oradakilerin bu düşünceye katılması üzerine “Öyle ise Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti gibi bir de ona kardeş bir dil cemiyeti kuralım.

Adı Türk Dili Tetkik Cemiyeti olsun.” diyerek Türk Dil Kurumunun temellerini atar.

Ertesi gün Samih Rifat, Ruşen Eşref, Celâl Sahir ve Yakup Kadri İçişleri Bakanlığına başvururlar.

Sonradan adı Türk Dil Kurumuna çevrilecek olan Türk Dili Tetkik Cemiyeti kurulur.

Cemiyetin kuruluşuyla birlikte başlayan çalışmalar sürerken
Türk Dil Kurultayının hazırlıkları da başlamıştır.

Bu coşku ve heyecan içerisinde Türk Dil Kurultayı toplanır.

Kurultaya çok sayıda bilim adamı, gazeteci, yazar, devlet adamı ve sanatçı katılır.

Atatürk, Kurultayı baştan sona kadar izlemiştir.
Türkçenin gelişmesi, özleşmesi, zenginleşmesi yolunda Türk Dil Kurultaylarının çok önemli yeri vardır.