İnsan, Dünya ve Evrendeki Kimyasal Elementlerin Ağırlık Oranı

İlk okuldan beri kimya görüyoruz
Çoğumuz bu dersi sevmeyiz

Bu kadar sene okutulan kimyayı nasıl 1-2 sayfada anlatabilirim 
Aşağıdaki derlemeyi bilgim çerçevesinde yapabildim.

Kimyacı arkadaşlardan eğer yanlış bir şey yapmış isem kusuruma bakmasınlar

Tarık Başçıl _ 07 Kasım 2021

Not: 

Kırmızı kelime gördüğünüzde ve onu tıklar isenizi sizi "Vikipedi" yönlendirir

Evrenin oluşumu üzerinden geçen yaklaşık 13.8 milyar yıllık süreç içerisinde, anlattığımız süreç dahilinde evrene yeni elementler saçıldı.

Evrenin bebeklik evresinde Hidrojen, Helyum ve az miktardaki Lityum karşısındaki oranları %0 olmalarına karşın

Diğer elementlerin miktarı şu anda yaklaşık %2 dolaylarına kadar artış gösterdi.

O halde, bilim insanlarının evrendeki yıldızların ve galaksileri gözlemleyip tayf analizleri yaparak ortaya koydukları element bolluk oranını sıralayalım

Evrendeki Element Oranı  

Hidrojen (%74.5)
Helyum (%23.84)
Oksijen (%1.04)
Karbon (%0.46)
Neon (%0.13 )
Demir (%0.11)
Azot (%0.096)
Silisyum (%0.065)
Magnezyum (%0.058)
Sülfür (%0.044)

Dünya‘yı oluşturan elementler arasında Hidrojen ilk sırada değil

%45’in üzerinde bir oranla Oksijen.

İnsan vücudu da evrenin genelinden farklı bir element kompozisyonuna sahip. 

Aşağıda kütle oranını sıraladığımız elementlerden oluşuyor vücudumuz

İnsan vücudu Element Oranı;

Oksijen (%65)
Karbon (%18.5)
Hidrojen (%9.5)
Azot (%3.2)
Kalsiyum (%1.5)
Fosfor (%1.0)
Potasyum (%0.4)
Sülfür (%0.3)
Sodyum (%0.2)

Diğer Elementler Nasıl Oluştu?
Bu dev, ancak çok kısa ömürlü yıldızların çekirdeklerindeki nükleer reaksiyon sırasında Hidrojen ve Helyum’dan daha ağır;
Oksijen, Neon,  Karbon,  Azot,  Silisyum,  Magnezyum,  Berilyum,  Fosfor,  Sodyum,  Demir gibi elementler meydana gelmeye başladılar.

Periyodik tabloda atom ağırlığı Demir’e kadar olan tüm elementler;

Bu ilk yıldızlar ve daha sonraki kuşak yıldızların nükleer füzyon süreçlerinde içlerinde oluştular.

Yıldızların içinde gerçekleşen nükleer füzyon, bir yandan enerji üretirken biryandan da yeni elementlerin oluşmasıyla sonuçlanır.

Demirden daha ağır;
Nikel, Gümüş, Bakır, Sezyum, Cıva, Platin, Kurşun, Uranyum gibi elementler ise, yakıtı tükenen dev yıldızların ölümü anlamına gelen süpernova patlamaları sırasında ortaya çıkan çok büyük miktarda enerji sırasında oluştu.
Bu süreç hakkında detaylı bilgi için bu yazımızı okuyabilirsiniz

 Element Çeşitliliği Nasıl Arttı?
Yukarıda anlattığımız yıldız oluşum ve ölüm süreçleri sırasında, evrenin ilk dönemlerinde var olan Hidrojen ve Helyum atomları birleşerek bugün çevremizde gördüğümüz ve bildiğimiz atomları meydana getirdiler.
Yani, evrendeki Hidrojen oranı düşmeye, daha ağır elementlerin miktarı ise artmaya başladı.
Burada şu anki element bolluğu miktarını hesaplarken bir şey dikkatinizi çekmiş

Çekirdeğinde nükleer reaksiyonlar bittikten sonra ölen her yıldız ister bir beyaz cüceye dönüşsün, isterse süpernova olarak patlayarak yok olsun, yaşam süreci içinde Hidrojeni atom numarası Demir’e kadar olan elementlere dönüştürüyor.

Hidrojen evrendeki en yaygın elementtir, ama neden budur?
Bu soruyu cevaplamak için, “Büyük Patlama'ya geri dönmeliyiz” 

Big Bang periyodik tablodaki elementleri yarattı

Evreni oluşturan yapı taşları oluşturdu.
Her elemanın kendine özgü sayıda atom altı parçacığı vardır:
Protonlar (pozitif yüklü), nötronlar (nötr) ve elektronlar (negatif yüklü).

Hidrojenin - sadece bir proton ve bir elektronla (bir nötron içermeyen tek elementtir)
Evrenin en basit öğesi olup, bunun neden aynı zamanda en bol olduğunu da açıklar.
(Bununla birlikte, döteryum denilen bir hidrojen izotopu, bir protron ve bir nötron içerir ve trityum olarak bilinen bir diğeri bir proton ve iki nötron içerir.)

Yıldızlarda, hidrojen atomları Encyclopedia.com'a göre evrendeki en yaygın ikinci element olan helyum oluşturmak için birleşir.
Helyumun iki protonu, iki nötronu ve iki elektronu vardır.
Encyclopedia.com'a göre, helyum ve hidrojen, evrendeki bilinen maddenin yüzde 99,9'unu oluşturuyor.

Yine de, evrende helyumdan yaklaşık 10 kat daha fazla hidrojen var
O, en yaygın üçüncü element olan oksijen, hidrojenden yaklaşık 1000 kat daha azdır.
Genel olarak atom numarası ne kadar yüksekse, elementin o kadar az olduğu da o kadar belirgindir.

Bununla birlikte, Dünya'nın bileşimi tüm evreninkilerden farklıdır.
Örneğin, Gürcistan Devlet Üniversitesi tarafından işletilen HyperPhysics'e göre, oksijen yer kabuğunda ağırlıkça en yaygın elementtir, bunu silikon, alüminyum ve demir takip eder.

İnsan vücudunda, HyperPhysics'e göre ağırlık itibariyle en yaygın element oksijen, ardından karbon ve hidrojendir.

Hidrojenin insan vücudunda bir dizi kilit rolü vardır. Nyman, hidrojen bağlarının DNA'ya imzasını atmasına yardımcı olur ve mide ve diğer organların doğru pH'ı veya asidik veya bazik olanı nasıl koruduğuna yardımcı olur.

Eğer karnınızda

Çok bazikse, hidrojen bağlandığı şeye bırakılır

Çok asitli ise, hidrojen bir şeye bağlanır.

Buna ek olarak, hidrojen buzun su üzerinde yüzmesini sağlar (H20)

Çünkü hidrojen bağları donmuş su moleküllerini birbirinden ayırarak daha az yoğun hale getirir.

Genellikle, sıvı olduklarında katı olduklarında daha yoğun maddelerdir.
Su, katı bir zamandan daha az yoğun olan tek maddedir.

Element Tablosu;
Atom numarası, sembolü ve element isimleri aşağıda bulunan element tablosunda verilmiştir.

Atom No	Sembol	Element İsmi		Atom No	Sembol	Element İsmi
1	H	Hidrojen		60	Nd	Neodim
2	He	Helyum		61	Pm	Prometyum
3	Li	Lityum		62	Sm	Samaryum
4	Be	Berilyum		63	Eu	Evropyum
5	B	Bor		64	Gd	Gadolinyum
6	C	Karbon		65	Tb	Terbiyum
7	N	Azot		66	Dy	Disprosiyum
8	O	Oksijen		67	Ho	Holmiyum
9	F	Flor		68	Er	Erbiyum
10	Ne	Neon		69	Tm	Tulyum
11	Na	Sodyum		70	Yb	İtterbiyum
12	Mg	Magnezyum		71	Lu	Lutetyum
13	Al	Aluminyum		72	Hf	Hafniyum
14	Si	Silisyum		73	Ta	Tantal
15	P	Fosfor		74	W	Tungsten
16	S	Kükürt		75	Re	Renyum
17	Cl	Klor		76	Os	Osmiyum
18	Ar	Argon		77	Ir	İridyum
19	K	Potasyum		78	Pt	Platin
20	Ca	Kalsiyum		79	Au	Altın
21	Sc	Skandiyum		80	Hg	Civa
22	Ti	Titanyum		81	Tl	Talyum
23	V	Vanadyum		82	Pb	Kurşun
24	Cr	Krom		83	Bi	Bizmut
25	Mn	Mangan		84	Po	Polonyum
26	Fe	Demir		85	At	Astatin
27	Co	Kobalt		86	Rn	Radon
28	Ni	Nikel		87	Fr	Fransiyum
29	Cu	Bakır		88	Ra	Radyum
30	Zn	Çinko		89	Ac	Aktinyum
31	Ga	Galyum		90	Th	Toryum
32	Ge	Germanyum		91	Pa	Protaktinyum
33	As	Arsenik		92	U	Uranyum
34	Se	Selenyum		93	Np	Neptünyum
35	Br	Brom		94	Pu	Plutonyum
36	Kr	Kripton		95	Am	Amerikyum
37	Rb	Rubidyum		96	Cm	Kuriyum
38	Sr	Strontiyum		97	Bk	Berkelyum
39	Y	İtriyum		98	Cf	Kaliforniyum
40	Zr	Zirkon		99	Es	Einsteinium
41	Nb	Niobyum		100	Fm	Fermiyum
42	Mo	Molibden		101	Md	Mendelevyum
43	Tc	Tekhnetyum		102	No	Nobelyum
44	Ru	Rutenyum		103	Lr	Lavrensiyum
45	Rh	Rodyum		104	Rf	Rutherfordiyum
46	Pd	Palladyum		105	Db	Dubniyum
47	Ag	Gümüş		106	Sg	Seaborgiyum
48	Cd	Kadmiyum		107	Bh	Bohriyum
49	In	İndiyum		108	Hs	Hassiyum
50	Sn	Kalay		109	Mt	Meitneriyum
51	Sb	Antimon		110	Ds	Darmstadtiyum
52	Te	Tellür		111	Uuu	nilyum
53	I	Iyot		112	Uub	Kopernikyum
54	Xe	Ksenon		113	Uut	Nihonyum
55	Cs	Sezyum		114	Uuq	kuadyum
56	Ba	Baryum		115	Uup	pentiyum
57	La	Lantan		116	Uuh	heksiyum
58	Ce	Seryum		117	Uus	septiyum
59	Pr	Praseodim		118	Uuo	oktiyum

ilk 20 Element;

Yukarıda da vermiş olduğumuz element tablosunda ilk 20 elementi görebilirsiniz. 

Yine yazmak gerekecek olursak ilk 20 elementi;

1	H	Hidrojen		8	O	Oksijen		15	P	Fosfor
2	He	Helyum		9	F	Flor		16	S	Kükürt
3	Li	Lityum		10	Ne	Neon		17	Cl	Klor
4	Be	Berilyum		11	Na	Sodyum		18	Ar	Argon
5	B	Bor		12	Mg	Magnezyum		19	K	Potasyum
6	C	Karbon		13	Al	Aluminyum		20	Ca	Kalsiyum
7	N	Azot		14	Si	Silisyum