İnsanlığa En Çok Yararı Dokunan Kim Derlerse Bana Göre Maurice Hilleman
Şimdi bu başlığı gören bazılarımız
Hilleman ve Ekibi;
Özetle
Tek bir insanın keşfettiği aşılar sayesinde ülkemde her yıl yaklaşık 3 milyon çocuğun hastalanması
Ve
Bu hastalıklara bağlı 10 binden fazla ölüm engelleniyor.
Durum bu kadar açıkken
İnsan hayatına katma değeri bu denli ayan beyan ortadayken nasıl bir akıl tutulması ile aşı karşıtlığı yapılabiliyor anlaşılır gibi değil
Maurice Hilleman’ ın insanlığa hizmetleri sadece aşıların keşfi ile sınırlı da değil
Maurice Hilleman ’ın Keşif Yolculuğu
İkinci Dünya Savaşının başladığı esnada Hilleman da genç bir hekim olarak uzmanlığını tamamlayıp,
Şu anki adı ile Bristol Myers Squibb (BMS) olarak bildiğimiz E.R. Squibb & Sons’ da araştırmacı olarak görev alıyor
En basit ifadesiyle beyin iltihabı olarak tanımlayabileceğimiz ensefalitin
Sivrisinek ısırığıyla insana bulaşan Japon Ensefaliti (JE) virüsü, beyin hasarı ve ölümle sonuçlanabilen çok ciddi bir enfeksiyondur.
Maurice Hilleman ‘ın aşı keşif serüveni de ilk görev yerinde
Ancak
Halk sağlığı uzmanları, Hilleman’ ın antijenik şifti tespit ederek hazırladığı grip aşısı eğer yaygın olarak uygulanmamış olsaydı ölüm sayısının 1 milyonu aşacağını belirtmektedirler.
Maurice Hilleman’ ın Kariyerinde İkinci ve En Uzun Durak
Tarihler 1957’ yi gösterdiğinde
Maurice Hilleman ‘ın yolu profesyonel kariyerinin sonuna değin çalışacağı firma olan Merck & Co (firma Amerika ve Kanada’ da Merck, dünyanın geri kalan kısmında MSD olarak bilinir) ile kesişir.
Maurice Hilleman Merck’ de özellikle çocukluk çağı enfeksiyonlarına odaklanır
Ve
Burada su çiceği, Hepatit A, Hepatit B, pnömokok, meningokok, kızamık, kabakulak, kızamıkçık aşılarını keşfeder.
Bir sonraki adım olarak ise kızamık, kabakulak ve kızamıkçığın ilk kombine aşısını üreterek (KKK aşısı) tek enjeksiyonla üç farklı etkene karşı bağışıklanmayı mümkün hale getirir.
Maurice Hilleman’ ın Bir Kızı Olur
Takvim sayfaları 27 Eylül 1957′ yi gösterdiğinde
Maurice Hilleman’ ın da ilk çocuğu bir kız bebek olarak dünyaya güzlerini açmıştı.
Maurice Hilleman belki kendi evladının hastalanması engelleyemedi
Ancak
1963 yılında kızı Jeryl Lynn kabakulak olduğunda, ondan izole ettiği virüs ile kabakulak aşısını keşfetti
Bugün hala kabakulak aşısı üretiminde o küçük kızın boğaz sürüntüsünden elde edilen virüs kullanılmaktadır
Ve
Adı da hala Maurice Hilleman’ ın kızıyla anılır
Jeryl Lynnn suşu olarak bilinir.
Aşıların Keşfi ve Kaşifler
Aslında uzun uzun anlatmak yerine, sadece aşağıdaki tabloya göz atmak Maurice Hilleman’ ın insan hayatına katkılarını anlamak için yeterli olacaktır…
Maurice Hilleman’ ın Çalışmalarının Ülkelere Etkisi
Maurice Hilleman’ ın keşfettiği aşılar sayesinde her yıl 8 milyondan fazla yaşam kurtarılıyor!!!
Bu rakamın içerisinde daha hastalık epizotları ile hastalığa bağlı oluşan sekeller, sakatlıklar ve kronikleşen durumlar mevcut değil.
Hele hele bir de direkt ve indirekt maliyetleri üzerine ekleyecek olursak kümülatif fayda misliyle artıyor
Bu adam ne yaptı da en kelimesi aldı diye merak etmişlerdir
Bende Kendi kendime bazen soruyorum
İnsanlık tarihinde insanlara en çok yararlı olan kimdir acaba
Bana göre Maurice Hilleman sonucuna ulaştım
İnsanlık tarihinde insanlara en çok yararlı olan kimdir acaba
Bana göre Maurice Hilleman sonucuna ulaştım
Tabii ki benim bilgi darağacımına göre
Benim bilmediğim daha önemli birisi daha vardır
Başlığı söyle yazmış olsa idi daha iyi olurdu galiba
"İnsanlığa Yararı Dokunan Kim Derlerse Maurice Hilleman Gibiler"
Demiş olsam daha iyi olurdu gibi neyse
Tarık Başçıl 15 Nisan 2023
Not:
Yazını içinde "MOR" renkli olan yazıları tıklar iseniz
Sizi o konu hakkında sizi "VİKİPEDİ" ye yönlendirmenize imkan verir
Ne yaptı da bu kadar yararları oldu?
Çünkü her yıl milyonlarca Çocuğun ölmesini engelleyen insanlardan birisi olmuştur.
Hatta hayvanlarında telef olmasını engelemiştir
Bu satırları yazarken geçen süre içinde bile o yüzlerce çocuğun ölmesini engelledi unutmayınız
Seksen altı yıllık yaşamı boyunca kırkın üzerinde insan ve hayvan aşısı keşfetmiştir
DSÖ nün verilerine göre Sadece çocukluk çağı için keşfettiği aşılar bile her yıl sekiz milyondan fazla hayat kurtarıyor
Tam adı Maurice Ralph Hilleman (30 Ağustos 1919 - 11 Nisan 2005) yaşamış bir
Bu satırları yazarken geçen süre içinde bile o yüzlerce çocuğun ölmesini engelledi unutmayınız
Seksen altı yıllık yaşamı boyunca kırkın üzerinde insan ve hayvan aşısı keşfetmiştir
DSÖ nün verilerine göre Sadece çocukluk çağı için keşfettiği aşılar bile her yıl sekiz milyondan fazla hayat kurtarıyor
Tam adı Maurice Ralph Hilleman (30 Ağustos 1919 - 11 Nisan 2005) yaşamış bir
Aşı biliminde uzmanlaşmış ve benzersiz bir üretkenlik rekoru olan 40'tan fazla aşı geliştirmiş önde gelen bir Amerikalı Mikrobiyologdu.
Kendisi gelmiş geçmiş en etkili aşı uzmanlarından biri olarak tanımlanmaktadır.
Asıl uzmanlaştığı alan ise aşılardır.
Hilleman ve Ekibi;
Amerikan "Aşı Programlarında" rutin olarak önerilen 14 aşıdan sekizini geliştirdi:
"1957-1958 Asya grip salgını" sırasında
Aşısının yüz binlerce kişinin hayatını kurtardığına inanılmaktadır
Ayrıca
Nezle üreten "Adenovirüslerin, Hepatit" virüslerinin
Geliştirdiği toplam aşı sayısı 40’a yakındır
Her yıl yenilenen grip aşılarının geliştirilmesinde onun katkısı büyüktür.
Aynı zamanda dünyanın ilk lisanslı kanser aşısı olan ve tavuk lenfoması (Marek hastalığı) na karşı koruyucu aşıyı geliştiren de odur
Yalnızca Türkiye'deki Çocuklar İçin;
Aşılar sayesinde ülkemizde her yıl 3.019.176 hastalığın ve bunlara bağlı 14.296 çocuk ölümünün önlendiği tespit edilmiştir
Bu toplam rakamlar içerisinde Maurice Hilleman tarafından keşfedilen aşıların etkisine baktığımızda ise aşağıdaki gibi bir tablo ortaya çıkıyor:
Hastalık _ Yıllık Vaka Sayısı _ Yıllık Ölüm Sayısı
Bu toplam rakamlar içerisinde Maurice Hilleman tarafından keşfedilen aşıların etkisine baktığımızda ise aşağıdaki gibi bir tablo ortaya çıkıyor:
Hastalık _ Yıllık Vaka Sayısı _ Yıllık Ölüm Sayısı
Kızamık 415.842 832
Kızamıkçık 378.137 189
Kabakulak 189.068 19
Hepatit B 19.130 3.348
Hepatit A 4.783 5
Su çiçeği 1.195.637 24
Pnömokokal hastalıklar 634.151 7.033
TOPLAM 2.836.748 11.450
Kızamıkçık 378.137 189
Kabakulak 189.068 19
Hepatit B 19.130 3.348
Hepatit A 4.783 5
Su çiçeği 1.195.637 24
Pnömokokal hastalıklar 634.151 7.033
TOPLAM 2.836.748 11.450
Özetle
Tek bir insanın keşfettiği aşılar sayesinde ülkemde her yıl yaklaşık 3 milyon çocuğun hastalanması
Ve
Bu hastalıklara bağlı 10 binden fazla ölüm engelleniyor.
Durum bu kadar açıkken
İnsan hayatına katma değeri bu denli ayan beyan ortadayken nasıl bir akıl tutulması ile aşı karşıtlığı yapılabiliyor anlaşılır gibi değil
Aşıları Keşfedenler ve Tarihleri;
Çiçek Jenner 1798
Şarbon (hayvan) Pasteur 1881
Kuduz Pasteur 1885
Kolera Hafkine 1911
Difteri von Behring 1913
Tetanus Glenny 1924
Boğmaca Bordet ve Gengou 1926
BCG (tüberküloz) Calmette ve Guerin 1927
Japon Ensefaliti M. Hilleman 1944
DBT (Difteri – Boğmaca- Tetanus) Eldering, Gordon, Kendrick 1948
Çocuk felci (poliomyelit)- inaktif Salk 1955
Hong Kong Gribi M. Hilleman 1957
Çocuk felci (poliomyelit) – canlı Sabin 1960
Kızamık M. Hilleman 1963
Kabakulak M. Hilleman 1967
Hong Kong Gribi – pandemik M. Hilleman 1968
Kızamıkçık M. Hilleman 1969
KKK (Kızamık – Kabakulak- Kızamıkçık) M. Hilleman 1969
Meningokok – polisakkarit M. Hilleman 1974
Pnömokokal pnömoni M. Hilleman 1977
Hepatit B – subunit M. Hilleman 1981
Varicella (su çiçeği) M. Hilleman 1981
Hepatit B – rekombinant M. Hilleman 1986
Haemophilus influenza b (HiB) Robbins ve Schneerson 1987
Hepatit A M. Hilleman 1995
Rotavirüs Clark, Plotkin, and Offit 2006
Human papilloma virus Frazer ve Zhou 2006
Meningococcal group B Pfizer 2014
Şarbon (hayvan) Pasteur 1881
Kuduz Pasteur 1885
Kolera Hafkine 1911
Difteri von Behring 1913
Tetanus Glenny 1924
Boğmaca Bordet ve Gengou 1926
BCG (tüberküloz) Calmette ve Guerin 1927
Japon Ensefaliti M. Hilleman 1944
DBT (Difteri – Boğmaca- Tetanus) Eldering, Gordon, Kendrick 1948
Çocuk felci (poliomyelit)- inaktif Salk 1955
Hong Kong Gribi M. Hilleman 1957
Çocuk felci (poliomyelit) – canlı Sabin 1960
Kızamık M. Hilleman 1963
Kabakulak M. Hilleman 1967
Hong Kong Gribi – pandemik M. Hilleman 1968
Kızamıkçık M. Hilleman 1969
KKK (Kızamık – Kabakulak- Kızamıkçık) M. Hilleman 1969
Meningokok – polisakkarit M. Hilleman 1974
Pnömokokal pnömoni M. Hilleman 1977
Hepatit B – subunit M. Hilleman 1981
Varicella (su çiçeği) M. Hilleman 1981
Hepatit B – rekombinant M. Hilleman 1986
Haemophilus influenza b (HiB) Robbins ve Schneerson 1987
Hepatit A M. Hilleman 1995
Rotavirüs Clark, Plotkin, and Offit 2006
Human papilloma virus Frazer ve Zhou 2006
Meningococcal group B Pfizer 2014
Biyografisi:
ABD’de atları ve Rodeo yarışlarıyla ünlü Miles City’de 1919 yılında doğdu.Annesi ve ikiz kız kardeşi
Hilleman’ın doğumundan hemen sonra öldü.
Yedi kardeşiyle birlikte akrabalarının çiftliğinde büyüdü.
Kendi ifadesine göre çiftlik hayatında sıklıkla uğraştığı tavuk ve yumurtalar ileride onun aşı çalışmalarına büyük katkı sağladı.
Dr. Hilleman’ın üye olduğu önemli kuruluşlar;
Amerikan Ulusal Bilimler Akademisi
Ulusal Bilimler Akademisi
Tıp Enstitüsü Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi
Amerikan Felsefe Cemiyeti (Bana göre en gelişmesinde en önemli etki buna kafa yorduğu içindir)
Yoksulluk nedeniyle eğitimini zor şartlar altında sürdürdü.
Montana State Üniversitesinden B.S derecesiyle mezun oldu
Chicago Üniversitesinde Mikrobiyoloji doktorası yaptı,
1941 yılında doktorasını aldı
Aldığı önemli ödüller;
Dünya Sağlık Örgütünden özel bir yaşam boyu başarı ödülü
Lasker Tıbbi Araştırma Ödülü
ABD Başkanı Reagen tarafından verilen Ulusal Bilim Madalyası Ödülü
Berlin Robert Koch Vakfı tarafından verilen Robert Koch Altın Madalyası
2002 yılında Tayland Kralı tarafından verilen Prens Mahidol Maxwell
Finland Ödülü Dünya Sağlık Teşkilatı tarafından verilen Özel Yaşam Boyu Başarı
Sabin Bilim Kahramanları Ödülü
CDC Vakfı tarafından verilen özel Başarı Ödülü
Chicago Üniversitesi tarafından verilen Yaşam Boyu Başarı Mezun Ödülü
San Marino Cumhuriyeti tarafından verilen San Marino Ödülü
Sabin Vakfı tarafından verilen hem Albert B. Sabib Altın Madalyası, hem de Yaşam Boyu Başarı Ödülü
Alman Sosyal Pediyatri Cemiyeti Albert B. Sabin Ödülü
Biomedikal Araştırmalar Güney batı Vakfı tarafından verilen Seçkin bilim adamı ödülü
Uzun Okumak İsteyenler İçin;
Eğitimini tamamladıktan sonra Squibb&Sons şirketinde göreve başladı.
Burada 2. dünya savaşı sırasında Amerikan askerlerini tehdit eden Japon B ansefalitine karşı aşı geliştirdi.
1948 yılında Washington Walter Reed Askeri Araştırma Merkezine transfer oldu ve burada 1957 yılına kadar solunum hastalıkları şefi olarak çalıştı.
1957 yılında Hong Kong’da ortaya çıkan grip salgınında etkenin yeni bir mutant olduğunu buldu ve daha virus Amerika’ya tam ulaşmadan 40 milyon doz aşı üretimine öncülük etti.
Böylece Hong Kong gribinin ülkesinde daha fazla can almasına engel oldu.
Daha sonra Merck&Co şirketinde göreve başladı.
Resmi olarak emekli olduğu 1984 yılına kadar burada çalıştı.
Emekli olduktan sonra da Merck’te ofisi vardı
Burada çalışmalarına devam etti
Yakın dostlarının anlattığına göre
1963 yılında bir yurt dışı seyahati öncesi kızlarından biri kabakulak hastalığına yakalandı
Kızından boğaz kültürü aldı
Bu eküvyonu sığır buyyona koydu
Veece laboratuvarına giderek buzdolabına kaldırdı.
Daha sonra bu buyyondan kabakulak virusunu izole etti
Tavuk embriyo hücrelerinde çoğalttı
Virusun zayıf bir versiyonunu elde etti
Bu virus hastalık oluşturamayacak kadar zayıf
Fakat vücudun savunma sistemini tetikleyip, bağışıklık oluşturacak kadar antijenik özelliğe sahipti
Bu aşı virusunun adı kızına atfen Jeryl Lynn suşu olarak isimlendirildi
Bilim adamları arasında bir efsane olmasına rağmen, genel kamuoyunda pek fazla tanınan biri değildir.
Ancak tarihte aşı uzmanı bir bilim adamı olarak büyük etki bırakmıştır.
O ölümünden önce birçok önde gelen bilim adamı tarafından buluşlarıyla en çok hayat kurtaran bilim adamı olarak isimlendiriliyordu.
Kırk bir yıl boyunca eşi Lorraine Hilleman
İki kızı ve iki erkek kardeşi ve 5 torunuyla yaşadı.
Maurice Hilleman’ ın insanlığa hizmetleri sadece aşıların keşfi ile sınırlı da değil
Maurice Hilleman ’ın Keşif Yolculuğu
İkinci Dünya Savaşının başladığı esnada Hilleman da genç bir hekim olarak uzmanlığını tamamlayıp,
Şu anki adı ile Bristol Myers Squibb (BMS) olarak bildiğimiz E.R. Squibb & Sons’ da araştırmacı olarak görev alıyor
En basit ifadesiyle beyin iltihabı olarak tanımlayabileceğimiz ensefalitin
O dönemde en yaygın nedeni ise Japon Ensefaliti virüsü
Sivrisinek ısırığıyla insana bulaşan Japon Ensefaliti (JE) virüsü, beyin hasarı ve ölümle sonuçlanabilen çok ciddi bir enfeksiyondur.
Maurice Hilleman ‘ın aşı keşif serüveni de ilk görev yerinde
1944 yılında Japon Ensefaliti Aşısı ile başlıyor.
Aşı bulunur bulunmaz da İkinci Dünya Savaşında görev alan Amerikan birlikleri tarafından yaygın olarak kullanılmıştır.
1949 yılından itibaren ise Maurice Hilleman ’ın çalışmalarını özellikle influenza virüs üzerine yoğunlaştırdığını görüyoruz.
İlk tespiti influenza virüsün hızla ve kolaylıkla yapısını değiştirebildiğidir ki
Bu keşif, izleyen dönemlerdeki tüm gelişmelerin temelini oluşturdu.
Maurice Hilleman influenza, yani grip salgınlarının gelişiminde çok önemli olan antijenik şift ve drift’i ilk tanımlayan kişidir.
Bu teoriye göre influenza virüsün antijenik yapısının ana belirleyicisi olan hemaglütininde oluşan küçük ve yavaş gelişen zincir değişiklikleri (antijenik drift) epidemilere yol açar
Yani,
Antijenik drift olursa enfeksiyon bölgesel düzeyde sınırlı kalır.
Ancak
Ani ve büyük değişiklikler (antijenik shift) ortaya çıkarsa, bu yeni varyanta hiç kimse bağışık olmayacağı için virüs pandemilere neden olacaktır.
Örneğin
Hilleman 1957’ de Hong Kong’ da başlayan influenza salgınının pandemiye dönüşebileceğini öngörüp
Virüs henüz Amerika’ ya ulaşmadan önce aşısını keşfederek büyük salgının 70 bin ölüm ile sınırlı kalabilmesini sağladı.
Şüphesiz her bir insan hayatı çok önemli ve değerli
Hele hele kurtarılabilme ihtimali varsa
Yetmiş bin can kaybı tabii ki hiç de azımsanacak bir sayı değil
Aşı bulunur bulunmaz da İkinci Dünya Savaşında görev alan Amerikan birlikleri tarafından yaygın olarak kullanılmıştır.
1949 yılından itibaren ise Maurice Hilleman ’ın çalışmalarını özellikle influenza virüs üzerine yoğunlaştırdığını görüyoruz.
İlk tespiti influenza virüsün hızla ve kolaylıkla yapısını değiştirebildiğidir ki
Bu keşif, izleyen dönemlerdeki tüm gelişmelerin temelini oluşturdu.
Maurice Hilleman influenza, yani grip salgınlarının gelişiminde çok önemli olan antijenik şift ve drift’i ilk tanımlayan kişidir.
Bu teoriye göre influenza virüsün antijenik yapısının ana belirleyicisi olan hemaglütininde oluşan küçük ve yavaş gelişen zincir değişiklikleri (antijenik drift) epidemilere yol açar
Yani,
Antijenik drift olursa enfeksiyon bölgesel düzeyde sınırlı kalır.
Ancak
Ani ve büyük değişiklikler (antijenik shift) ortaya çıkarsa, bu yeni varyanta hiç kimse bağışık olmayacağı için virüs pandemilere neden olacaktır.
Örneğin
Hilleman 1957’ de Hong Kong’ da başlayan influenza salgınının pandemiye dönüşebileceğini öngörüp
Virüs henüz Amerika’ ya ulaşmadan önce aşısını keşfederek büyük salgının 70 bin ölüm ile sınırlı kalabilmesini sağladı.
Şüphesiz her bir insan hayatı çok önemli ve değerli
Hele hele kurtarılabilme ihtimali varsa
Yetmiş bin can kaybı tabii ki hiç de azımsanacak bir sayı değil
Ancak
Halk sağlığı uzmanları, Hilleman’ ın antijenik şifti tespit ederek hazırladığı grip aşısı eğer yaygın olarak uygulanmamış olsaydı ölüm sayısının 1 milyonu aşacağını belirtmektedirler.
Maurice Hilleman’ ın Kariyerinde İkinci ve En Uzun Durak
Tarihler 1957’ yi gösterdiğinde
Maurice Hilleman ‘ın yolu profesyonel kariyerinin sonuna değin çalışacağı firma olan Merck & Co (firma Amerika ve Kanada’ da Merck, dünyanın geri kalan kısmında MSD olarak bilinir) ile kesişir.
Maurice Hilleman Merck’ de özellikle çocukluk çağı enfeksiyonlarına odaklanır
Ve
Burada su çiceği, Hepatit A, Hepatit B, pnömokok, meningokok, kızamık, kabakulak, kızamıkçık aşılarını keşfeder.
Bir sonraki adım olarak ise kızamık, kabakulak ve kızamıkçığın ilk kombine aşısını üreterek (KKK aşısı) tek enjeksiyonla üç farklı etkene karşı bağışıklanmayı mümkün hale getirir.
Maurice Hilleman’ ın Bir Kızı Olur
Takvim sayfaları 27 Eylül 1957′ yi gösterdiğinde
Maurice Hilleman’ ın da ilk çocuğu bir kız bebek olarak dünyaya güzlerini açmıştı.
Maurice Hilleman belki kendi evladının hastalanması engelleyemedi
Ancak
1963 yılında kızı Jeryl Lynn kabakulak olduğunda, ondan izole ettiği virüs ile kabakulak aşısını keşfetti
Bugün hala kabakulak aşısı üretiminde o küçük kızın boğaz sürüntüsünden elde edilen virüs kullanılmaktadır
Ve
Adı da hala Maurice Hilleman’ ın kızıyla anılır
Jeryl Lynnn suşu olarak bilinir.
Aşıların Keşfi ve Kaşifler
Aslında uzun uzun anlatmak yerine, sadece aşağıdaki tabloya göz atmak Maurice Hilleman’ ın insan hayatına katkılarını anlamak için yeterli olacaktır…
Maurice Hilleman’ ın Çalışmalarının Ülkelere Etkisi
Maurice Hilleman’ ın keşfettiği aşılar sayesinde her yıl 8 milyondan fazla yaşam kurtarılıyor!!!
Bu rakamın içerisinde daha hastalık epizotları ile hastalığa bağlı oluşan sekeller, sakatlıklar ve kronikleşen durumlar mevcut değil.
Hele hele bir de direkt ve indirekt maliyetleri üzerine ekleyecek olursak kümülatif fayda misliyle artıyor
Yorumlar
Yorum Gönder