Yardımlaşmayı Unutma İlgili Bir Öykü
Çiftçinin biri eşeğe çok
Ata azıcık yük yüklemiş
Değirmene gidiyorlarmış.
Eşek
Üzerinde yük çok olunca yorulmuş
Yokuşları çıkamaz olmuş.
Ata seslenmiş:
At kardeş, benim yüküm çok ağır
Birazını sen taşısan ne olur?
Bana yardım et.
At, yanıtlamış:
“Ben soylu bir hayvanım
At, yanıtlamış:
“Ben soylu bir hayvanım
Öyle çok yük taşıyamam
Sahibimi bindirir gezdiririm
Benim işim bu” demiş.
Eşek boynunu bükmüş.
“Unutma ki biz akrabayız
Akrabalar birbirine yardım eder.”
“Hayır” demiş at
“Hayır” demiş at
Nerden akraba oluyoruz
Anam babam soylu, dedem
Dedemin dedesi de soylu
İnsanlar bizim için şecere tutuyorlar, inanmazsan bak…
Soylu bir at çok yük taşır mı?
Koşuya gider koşuyu kazanır
Sahibini taşır aferin alır…
Şeker, kuru üzüm, ceviz, fındık içi yedirirler bize
Sana da arpa saman…”
Eşek, biz onları yemesek de eşekliğimizi biliriz
Senin soyunda bizler olduğunu neyi bilmiyorsun.
Çok yanılıyorsun bu konuda
Geçenlerde sizin kısraklarla
Bizim eşek çiftleşmedi mi?
Doğacak yavru bizim soydan olmuyor mu?”
At, kem küm etmiş
“Ama demiş, o bizim işimiz değil
İnsanlar böyle bir şey düşünmüşler
Bizi birleştirmişler
Ben ne yapabilirim?”
“Yapacağın çok bir şey yok
yükümün birazını alacaksın o kadar…”
“Öyle de olsa, alamam, ben soyluyum.
“Öyle de olsa, alamam, ben soyluyum.
Soyuma leke süremem, sürdüremem!”
“At kardeş bak” demiş eşek
“At kardeş bak” demiş eşek
“Benim dermanım kalmadı
Şu yokuşu ya çıkarım ya çıkamam…
O zaman olan sana olur.”
“Bana ne” demiş at
“Bana ne” demiş at
“İster çık ister çıkma!”
“Yapma, etme, at kardeş…
“Yapma, etme, at kardeş…
Sen de zorda kalırsan
Ben de sana yardım ederim…
Hayvanlığın gereği bu değil mi?”
“Yoookkk” demiş at
Ben soyluyum…
Soyluluğa yakışmaz bu gibi işler
Sonra diğer kardeşlerim ne der bana?.”
Eşek kızmış:
“Soyun batsın
Eşek kızmış:
“Soyun batsın
Hayvan hayvana yardım eder
Ne biçim hayvansın sen?
İlle de soyluyum diye tutturuyorsun
Soyun batsın…”
Buna karşın at yine de inat etmiş
Buna karşın at yine de inat etmiş
Soyluluğundan ödün vermemiş.
“Olmaz” demiş,
“Olmaz, ben soysuz bir eşeğe yardım edemem!
Eşek eşekliğini bilecek…
At, atlığını.”
Eşek, öyle zor durumda kalmış ki
Eşek, öyle zor durumda kalmış ki
Ihlaya tıslaya yokuşu çıkıyormuş…
“Görüyorsun ya halimi
“Görüyorsun ya halimi
Acı bana at kardeş…” diye yalvarmış.
“Hayır” demiş at
“Nerden kardeş oluyoruz
Ben soylu olduğumu söylüyorum
Neden anlamıyorsun?”
“Nerden soylu oluyorsun
“Nerden soylu oluyorsun
Sizin kısrakla bizim eşek birleşiyor
Soyunuz bozulmuyor mu?
At oğullarının soyunda
Bizim eşekler var.
Sen bunları öğrenmemişsin…
Biraz çalış
Diğer atlara sor…”
“Yok” demiş at
“ben anlamam öyle işlerden
Ben soyluyum o kadar!”
Bu sırada bir uçurumdan geçiyorlarmış…
At rahat geçip gitmiş ama eşek sendelemiş
Yuvarlanmış uçuruma
Zavallı eşek büyük yaralar almış
Ayakları kaburgaları kırılmış
Boynu dönmüş, Van çekişerek kalmış orada…
Sahibi eşeğin yükünü de ata yüklemiş…
Sahibi eşeğin yükünü de ata yüklemiş…
Yükü iyece ağırlaşan atın aklı başına gelmiş…
“Eşek haklıymış” demiş içinden.
Eşek can çekişirken bağırmış:
“Ben sana demedim mi
Başına gelecekleri
İnat ettin yükümün birazını almadın
Sahibimiz bana acımadı
Sana da acımıyor şimdi.
Bütün yükyeri sen taşıyacaksın…
Hani nerede kaldı soyluluğun?"
At ıhlayarak;
At ıhlayarak;
“Haklısın eşek kardeş
Bu hiç aklıma gelmemişti…
Şimdi senin yükünü de ben taşıyorum
Bakalım ne olacak?”
Eşek uçurumdan seslenmiş
Eşek uçurumdan seslenmiş
“Ne olacağı yok taşıyacaksın!
Ama sana öğüt vereyim
Ölmeden önce;
Y A R D I M L A Ş M A Y I
U N U T M A
Tarık Başçıl _ 8 Kasım 2025
Not:
Kırmızı yazılı kelime gördüğünüzde tıklar iseniz
Sizi "Vikipedi" e yönlendirir
Onun hakkında daha fazla bilgiye ulaşmış olursunuz
★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★
Blog dan Daha Farklı
Derlemeye Ulaşmak İçin
Aşağıdaki Link Adresine
Tıklayabilirsiniz
Yardımlaşma
YanıtlaSilBirlikte yaşayan iki canlının birbirinden yararlanması halidir.
Ama vicdan sahibi olanlarda olan bir duygudur
(Bursa Serpil Özçete)
Eşekte çekiş nerdeyse yoktur
YanıtlaSilRomörksüz çalışır bu yüzden.
Onun için anca sırtına semer vurulup yük taşınıp binilebilir.
Oysa atta, ki bildiğimiz çekişi belirten beygir buradan gelmekte
Çok iyi bir çekiş kuvveti vardır.
Sırtına semer vurulmaz atın ama saban çekebilir, at arabası çekebilir.
(Aksaray Hamit Ateş)
Attan düşen iflah olmaz
YanıtlaSilEşekten düşen aynen yoluna devam eder.
(Antalya Halim Kuru)
Eşek Renault 12
YanıtlaSilAt Range Rover gibidir.
(Kütahya Ufuk Kıvrıkoğlu)
Eşeğe Keloğlan biner
YanıtlaSilAta prensler, krallar.
(Ankara Turgay Göktepe)
At dünyanın 3 ayrı bölgesinde aynı zamanlarda evcilleştirilmiştir.
YanıtlaSilM.Ö. 3000 yıllarında birinci evcilleştirme bölgesi
Güneydoğu Avrupa'daki Dinyester bölgesi.
İkinci evcilleştirme bölgesi orta Avrupa'da Don havzası.
Üçüncü evcileştirme bölgesi Sibirya’da Ural dağları çevresidir.
(Sakarya Mustafa Doğru)
Atın 64 kromozomu varken
YanıtlaSilEşekte bu sayı 62 dir.
(Edirne Osman Kavala)
Kıbrıs eşeği denenlerden, boz eşek.
YanıtlaSilÇok inatmış, çok ama.
Öylesine ki, ayakta ölmüş rahmetli.
Duvara dayanmış böyle
AA, sabah bi bakmışlar ölmüş!
Ama ayaktaymış halâ, öylesine bir inat. düşün!
Kıssadan hisse, eşek inatçı bir hayvan.
(Kütahya Hasan Düzgün)
Türklerde çektiğini kimseden çekmedi bu garibim.
YanıtlaSilEşek sudan gelinceye kadar dövmek
Eşek cennetine yollamak
Eşeğini sağlam kazığa bağlamak
Eşek kadar adam
Eşek şakası
Eşek ne anlar hoşaftan
Ölme eşeğim ölme.
Eşek gibi anırmak
Eşek yükü ile para
Eşeğe altın semer vursan eşektir.
Eşek herif
Eşek sıpası
Eşekoğlueşek
Eşeğin aklına karpuz kabuğu düşürmek
(Adıyaman Bekir Ünlütürk)
Eşek memleketim ile özdeşleşmiş binek hayvanı
YanıtlaSilYük ve eşya nakli hizmetlerine gayet elverişli
Kanaatkar, sabırlı ve tahamüllü bir hayvandır.
Attan çok önce insanoğlunun hizmetinde kullanıldıkları sanılmaktadır.
(Kayseri Osman Alpat)
Eşek, dünyanın en çok cefa çeken hayvanlarındandır.
YanıtlaSilTaşıdığı yük, çektiği çile sonucunda
Genelde bir köpek, bir kedi kadar sevilmez ve takdir görmez.
(Muş Abdullah Kılıç)
Katır doğuştan asker
YanıtlaSil(Van Remzi Yalı)
Katır, mayına basmadığı söylenen hayvandır.
YanıtlaSilSırtında 200 kilo ağırlıkla bile gerekirse koşabilir.
Biber gazından da etkilenmezler.
Sınırdaki bazı üs bölgelerinde
Araçların ikmal yapamadığı yerlerde her türlü taşıma faaliyeti katırlar tarafından yapılır.
(Yüksekova Ahmet Keskin)
Eşek, dünyanın en talihsiz hayvanlarından biridir.
YanıtlaSilKatırın babasıdır.
aslında eşek attan daha zekidir.
Daha kolay öğrenir ve daha sadıktır.
(Erzurum Mustafa Çelik)
At, insanlık tarihinin tamamında yanımızda olan muhteşem hayvanlardır.
YanıtlaSilKazakların at eti yemesinin sebebi ise
Kıtlıkta sırasında koyun, inek vb. ölünce
Atlar doğaya karşı daha dayanlıklı hayvanlar
(Kars Mehmet Uluçınar)
Atların 64, eşeklerin 62 kromozomu vardır.
YanıtlaSilBu ikisinin çiftleşmesi sonucu 63 kromozoma sahip bir katır ortaya çıkar.
(Şanlıurfa Durmuş Karalar)
Yörüğün yükünü bir katır taşır
YanıtlaSilKeyfini kırk katır taşıyamaz.
(Mut Mustafa Hancı)
Katırı sıkıştırmışlar:
YanıtlaSil- Eşek senin baban oluyormuş.
Katır kabul etmemiş, eşekliği zül saymış:
- At dayım olur.
(Malatya Adem Olguner)
Hakkı yenen hayvan.
YanıtlaSilBirçoğu hayatı boyunca insanoğluna hizmet eder
Ama gelin görün ki biz birine kızınca "eşek herif" falan deriz.
Erkek aslan yan gelir yatar
Ama birine iltifat etmek için "hey aslanım" falan deriz.
(Amasya Fazlı Öğüt)
Eşek
YanıtlaSilGözleri dört ayaklarını da görebilecek şekilde olan hayvan.
(Çanakkale Berk Ermanoğlu)
Katır, eski çağların 4x4 çekeri idi.
YanıtlaSil(Eskişehir Cüneyt Angın)
At, yorulma hissi olmayan hayvan.
YanıtlaSilBu his olmadığından sonunda yorgunluktan çatlar ölür.
(Kars Mustafa Kırma)
At, Türkler için
YanıtlaSilO kadar büyük bir anlam ifade etmekteydi ki
Dini tören ve ritüellerde kurban edilir
Ölen kişinin atının kuyruğu kesilir
Ya da atıyla birlikte gömülürdü.
(Sivas Hüseyin Güzelel)
Katır
YanıtlaSilBabası eşek olduğu için
Dayısının at olmasıyla övünen gariban hayvandır.
(Denizli Ulvi Ak)
Eşek
YanıtlaSilTek ş ile söylendiğinde küfür gibi olan
Çift ş ile söylendiğinde daha bir hoş gelen isim ya da sıfat.
(İzmir Cihan Ünlü)
Atın, antik cağlarda insanlara olan faydaları
YanıtlaSilKöpeklerinkinden daha fazla olmuştur.
(Erzincan Emine Evren)
Bir nevi aseksüel takıldıkları için
YanıtlaSilMadenlerde yük vagonlarını çekmek görevinde
At ve eşek yerine tercih edilmiştir.
(Balıkesir Metin İmamoğlu)
At köpekten daha sadıktır
YanıtlaSilÇünkü köpeğin sadakati, kemiği görene kadardır.
Ama atın öyle değildir.
Köpek daha iyisi için seni her zaman terk edebilir
Ama at kimin yanında mutluysa orada kalır.
(İstanbul Filiz Taş)
At, öldüğünde yiğidin meydanda kaldığı hayvandır.
YanıtlaSil(Bolu Tarık Engin)
Eşek gittiği yolu asla unutmaz
YanıtlaSilBu yüzden değerli ve makbul kurban sayılan “develere kılavuzluk" yaparlar...
(Bolu Bahar Acıpayam)
Eşgek, yürügen, yürüyen anlamına gelen Türkçe bir sözcük olup eşekin adıymış.
YanıtlaSilEşyek de bir türevi.
Moğolcası elçigen'miş.
At yürüyüş tarzı olan eşkin, olasılıkla eş- kökü üzerinden kökendaş bir sözcük.
(Kayseri Uğur Yıldız)