Zengin Olmak Kolay mı? Yoksa Yetenek mi? Ya da Şans mı?
Finans
sektörü konusunda yazan Michael Lewis, finans krizinden dört yıl sonra
Princeton Üniversitesi mezunlarına yaptığı konuşmada
Başarının sırrını şansa bağlıyordu.
'The Big Short' ve 'Moneyball'
kitaplarını yazan Lewis şöyle demişti:
Başta
başarılılar olmak üzere, genel olarak insanlar başarıyı şans ile açıklamaktan
hoşlanmaz.
Yaşları
ilerleyip başarılı oldukça bu başarının sanki kaçınılmaz olduğunu düşünür.
Yaşamlarında
tesadüflerin oynadığı rolü kabul etmek istemezler.
Çünkü dünya da böyle bir şeyi kabul
etmek istemiyor.
Lewis'in
sözünü ettiği dünya, dünyanın tamamı değil de
Gelir
eşitsizliği olan ülkelerdeki elitlerin gözüyle görülen dünyadır.
Onun
"dünya"dan kastı "Amerika"dır
Esas olarak da "Amerikan
Rüyası".
Bu
"rüya", yeterince çaba gösterdiği ve yetenek sergilediği sürece,
Toplumdaki
ekonomik eşitsizlik ne olursa olsun
Herkesin başarılı olacağını öngörür.
Oysa
Amerikan rüyası, tıpkı
Londralı yatırım bankacısınınki gibi bir fanteziden ibarettir.
Zenginler hiç de yetenekli değildir.
Yaşamlarındaki
önemli dönemeçlerde şansları yaver gitmişti sadece.
Bunlar
çok çalışmış ve motivasyonu yüksek ve hırslı insanlar olabilirler.
Ama
Başkaları da aynı şekilde çok çalışmış
ve hırslı olduğu halde aynı şekilde şanslı olamamıştır.
Bu
zenginler çoğu kez varlıklarını
miras olarak devralmıştır ve
Bu
miras şanslarını arttırmıştır.
Zenginlerin
varisleri en azından varlıklarını kendilerinin yaratmadığının farkında.
Aslında
kimse yoktan zengin olmaz.
Bu
zenginliğin çoğu başkalarından elde edilmiştir.
İyi,
nazik, yetenekli, kendi başına yükselmeyi başarmış girişimci fantezisine
inanmamak gerekir.
Öyle
bir dünyada yaşıyoruz ki en tepeye çıkanlar yetenekli olduğu için değil, birçok avantajla işe başladığı
için çıkıyor.
Bu
avantajlar arasında erkek,
beyaz ve zengin olarak doğmuş olmayı sayabiliriz.
Ayrıca
tırmanırken şansları da yaver gitmiş ve
Çoğunlukla
başkalarını ezmeyi de
mazur görmüşlerdir.
Yoksa
dünyamız yapılması gerekeni yapabilen birkaç üstün insandan ve
Bunları
yapamadıkları için cezalandırılması gereken daha geri bir yığından oluşmuyor.
Aşağıdaki resmin altında bir tablo yaptım
Umarım
anlatmak istediğimi anlatabilmişimdir
Tarık
Başçıl
Çok mal haramsız , fazla laf yalansız olmazmış.
YanıtlaSil