Dr. Ali Şeriati _ Horoz _ Uyandırma
![]() |
|
Biyografisi
Ali Şeriati 23 Kasım 1933'te İran'ın Razavi Horasan
Eyaleti'nin Sebzevar kentinde dünyaya geldi.
Şeriati'nin babası ilerici milliyetçi bir öğretmen olan Muhammed
Taki.
Şeriati, eğitim yıllarında ilk kez İran'ın daha aşağı sınıflarından
insanlarla tanıştı.
Hem var olan fakat bilmediği yoksulluk
ve zorluklarla hem de Batı felsefi ve siyasi düşüncesiyle
tanışması bu dönemde gerçekleşti.
Modern sosyoloji ve felsefenin bakış açısı ve bunun geleneksel İslami
prensipler ile harmanlanması aracılığıyla Müslüman toplum
ve toplulukların karşılaştığı sorunları açıklamaya ve çözümler bulmaya çalıştı.
Şeriati; Mevlana ve Muhammed İkbal'den büyük ölçüde etkilendi.
Lisansını İran'da bitirdikten sonra, Paris
Üniversitesi'nde doktorasına başladı. Burada, 1964 yılında Sayfuddin'den
"Belh'in Faziletleri Tarihi" isimli bir el
yazmasının notlandırılmış Farsça çevirisini yaparak Edebiyat dalında doktor oldu.
Daha sonra İran'a döndü, fakat şah
yönetimi tarafından Fransa'dayken devleti yıkıcı siyasi aktivitelerde
bulunduğu iddiasıyla suçlayarak tutukladı.
Daha sonra 1965'te serbest bırakıldı ve Meşhed
Üniversitesi'nde eğitim vermeye başladı.
Dersleri kısa sürede farklı toplumun farklı kesimlerinden öğrenciler tarafından
beğenildi ve popülerleşti.
Bunun sonucu yönetim Üniversite'yi
zorlayarak onun eğitim vermesini engelledi.
Bunun üzerine Şeriati, Tahran'a giderek Hüseyniye-i
İrşad Enstitüsü'nde ders vermeye başladı.
Şeriati'nin
büyük bir popüleriteye ulaşan dersleri, yine toplumun her kesiminden
öğrencileri etkilemeyi başardı.
Şeriati'nin görüşlerine ilginin arttığı orta
ve yüksek sınıflardan öğrencilerin olması dikkat çekiciydi.
Bu ilgi de şah yönetiminin Şeriati ile
bazı öğrencilerinin tutkulanması emrini vermesine neden oldu.
Gerek yurt içinden gerekse yurt
dışından gelen tepkiler üzerine yönetim onu serbest bıraksa da çeşitli
şartlarla tahliye edilmişti:
kesinlikle herhangi bir eğitim
aktivitesinde yer almayacak, hiçbir şey yayımlamayacak ve özel veya genel
hiçbir toplantı yapmayacaktı.
Ayrıca devletin güvenlik örgütlerinden SAVAK onun
yakın çevresini yakın gözetim ve denetim altında tutacaktı.
Şeriati bu şartlara karşı çıkarak ülkesini İngiltere'ye gitmek
üzere terk etmeye karar verdi.
Devrim öncesi İran'ın en önemli ve etkili felsefi liderlerinden
sayılan Şeriati'nin görüşleri bugün hâlâ İran toplumunda
popüler ve etkinliğini sürdürüyor.
Özellikle bugünkü İslami
Cumhuriyet rejiminin biçimi, ruhban sınıfının konumu ve
eşitlik anlayışına karşı çıkan kesimler tarafından beğeniliyor.
Şeriati'nin düşünsel çalışmaları sadece devrim öncesi ve sonrası İran'ı değil,
dünya çapında İslamcı topluluk ve düşünceler başta olmak üzere birçok kişi ve
grubu etkiledi.
Çeşitli dini kavramlara yaklaşımı, ruhban sınıfının eleştirisi ve
İslamcılık hareketinin içinde kabul edilen çeşitli çıkarımlarıyla ilgi
çekti.
Şeriati, ayrıca Martinikli Marksist düşünür ve şair Frantz
Fanon'un
"Yeryüzünün Lanetlileri" isimli eserini,
Jacques Derrida'dan "Şiir
Nedir" ve Fransız oryantalist ve aynı zamanda katolik
papaz olan Louis Massignon'dan "Selman-ı Pak" adlı eserleri
Farsçaya çevirdi.
Dine Karşı Din , Hacc, Bir Kez Daha Ebu Zer, Medeniyet ve
Modernizm, Muhammed Kimdir, Sanat, Öze Dönüş, Toplumbilim Üzerine gibi biirçok eseri bulunan Ali
Şeriati'nin eserlerinin neredeyse tümü de Türkçe'ye çevrildi.
19 Haziran 1977 tarihinde İngiltere'de kalp yetmezliğinden
hayatını kaybeden Şeriati'nin ölümü için çeşitli şüpheler
mevcut.
Bazı kesimler onu, İngiliz
istihbaratıyla iş biriliği yapan SAVAK'ın öldürdüğünü öne
sürsede ölümünden sonra yapılan otopside herhangi bir şüpheli ize
rastlanmadı.
Kitaplar
Kitabın adı | ||
---|---|---|
Dine Karşı Din | ||
İnsanın Dört Zindanı | ||
Hacc | ||
Bir Kez Daha Ebu Zer | ||
Medeniyet ve Modernizm | ||
Muhammed Kimdir | ||
Sanat | ||
Öze Dönüş | ||
Toplumbilim Üzerine | ||
Yalnızlık Sözleri I-II | ||
İslam'ı Anlamak | ||
Kapitalizm Uyanıyor Mu | ||
Kur'an'a Bakış | ||
Medeniyet Tarihi | ||
İdeallerin Yenilgisi | ||
İktisat Sosyolojisi I / Kapitalizm | ||
İktisat Sosyolojisi II / İslam ekonomisi | ||
İktisat Sosyolojisi III / Marksizm | ||
İslambilim / I-II | ||
Dine Karşı Din | ||
Aşk ve Tevhid | ||
Dua | ||
Ebu Zer | ||
Fatıma Fatımadır | ||
Kendini Devrimci Yetiştirmek | ||
İslam ve Sınıfsal Yapısı | ||
İnsan | ||
Anne Baba Biz Suçluyuz |
Yorumlar
Yorum Gönder